Ο πόλεμος του Burger

του Στέλιου Μορφίδη

Τις χρυσές ημέρες του '90 θυμίζει η ανάπτυξη της αγοράς των burger στην εστίαση στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Μεγάλες
αλυσίδες επεκτείνονται έχοντας κάνει reboot τα προηγούμενα χρόνια, μεμονωμένα καταστήματα ξεπετάγονται σαν μανιτάρια, άλλα μπαίνουν στη διαδικασία να δημιουργήσουν το δικό τους δίκτυο, ενώ νέοι παίκτες εισέρχονται σε μια αγορά που κινείται λίγο πάνω απ' το 30% του συνόλου του κλάδου της ταχείας εστίασης, ο οποίος υπολογίζεται ότι τζιράρει πάνω από 2 δισ. ευρώ τον χρόνο! Μάλιστα η αγορά έχει τέτοια δυναμική που τα τελευταία χρόνια διοργανώνεται στην Αθήνα μέχρι και φεστιβάλ burger, το οποίο φέτος επεκτάθηκε και στη Θεσσαλονίκη.

Η είσοδος της Burger King

Το talk of the town των τελευταίων μηνών είναι η έλευση στην ελληνική αγορά της αμερικανικής εταιρείας Burger King. Την ανάπτυξη του σήματος μέσω δικαιόχρησης (franchising) έχει αναλάβει η ελληνική θυγατρική της Select Service Partners, κορυφαίου ομίλου στον κλάδο της εστίασης παγκοσμίως, με πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο τον κ. Κυριάκο Καυκαλιά. Η εταιρεία έχει επιλέξει προς το παρόν να δημιουργήσει δίκτυο εντός των χώρων των διεθνών αεροδρομίων της χώρας.

Η αρχή έγινε τον περασμένο Αύγουστο από το αεροδρόμιο της Ρόδου, ενώ πριν από λίγες ημέρες άνοιξε τις πύλες του το κατάστημα στο «Ελ. Βενιζέλος», στο σημείο όπου μέχρι πρότινος λειτουργούσε κατάστημα McDonald's. Αυτό σημαίνει ότι δεν απευθύνεται μόνο σε ταξιδιώτες αλλά και σε επισκέπτες του αεροδρομίου.

Σημειώνεται ότι το master franchise φέρεται να κατέχει ακόμη η Burger King South East Europe (SEE). H εταιρεία είχε αναλάβει από τον Δεκέμβριο του 2014 την επέκταση στην Ελλάδα, όμως τα γεγονότα του 2015, με αποκορύφωμα τα capital controls, είχαν βάλει φρένο στα σχέδιά της. Η ενίσχυση του τουρισμού, αλλά και η παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, συμπεριλαμβανομένου εκείνου της Ρόδου, στη Fraport φέρεται να διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην ενεργοποίηση και πάλι του σχεδίου εισόδου στην ελληνική αγορά.

Σε ό,τι αφορά την περαιτέρω ανάπτυξη της αλυσίδας στην Ελλάδα, αυτή αναμένεται να συνεχιστεί σε πρώτη φάση σε χώρους αεροδρομίων. Οπως ανέφερε κατά τη διάρκεια των εγκαινίων του Burger King στο αεροδρόμιο της Ρόδου ο κ. Γιώργος Αντωνίου, διευθύνων σύμβουλος της SSP για την Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, «συζητούμε με τη Fraport Greece την πιθανότητα για περαιτέρω ανάπτυξη της δραστηριότητας των Βurger Κing και σε άλλα αεροδρόμια της Ελλάδας».

Η Burger King ιδρύθηκε το 1954 στη Φλόριντα και διαθέτει περίπου 14.000 καταστήματα σε 100 χώρες σε όλο τον κόσμο, σερβίροντας φαγητό σε πάνω από 11 εκατομμύρια καταναλωτές ημερησίως.

Ο leader της αγοράς
Η άφιξη της Burger King αποκτά τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς παρατηρείται σημαντική στροφή των αλυσίδων fast food στην κατηγορία του burger, με πιο χαρακτηριστική ίσως την αλλαγή που έχει συντελεστεί στα καταστήματα της Goody's που έχουν εξελιχθεί σε δίκτυο burger house.

Αυτός είναι και ο αδιαμφισβήτητος leader της αγοράς. Λίγο πριν τις γιορτές μάλιστα έγιναν τα εγκαίνια νέου καταστήματος Goody's Burger House στο Γκάζι, στον σταθμό του Κεραμεικού. Με σύγχρονο βιομηχανικό design, το νέο κατάστημα ήδη εξελίσσεται σε σημείο αναφοράς στην περιοχή.

Πλέον η αλυσίδα, θυγατρική του ομίλου Vivartia, αριθμεί 127 σημεία και συνεχίζει δυναμικά την ανάπτυξή της με νέα καταστήματα σε στρατηγικά σημεία, εντός και εκτός Ελλάδας. Μάλιστα το 2018 άνοιξε ένα κατάστημα στο αεροδρόμιο Sheremetyevo της Μόσχας, δύο καταστήματα στο Ερεβάν της Αρμενίας ενώ για το α' εξάμηνο της τρέχουσας χρονιάς η διοίκηση της Goody's -Αθανάσιος Παπανικολάου, πρόεδρος, και Ανδρέας Τσουκάλης, διευθύνων σύμβουλος- έχει θέσει στόχο την ανάπτυξη του σήματος των Goody's Burger House σε Κύπρο, Μάλτα και Σαουδική Αραβία.

Σημειώνεται ότι ο όμιλος εστίασης της Vivartia, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και το δίκτυο της Everest, αποτελεί τον μεγαλύτερο εργοδότη στον κλάδο στην Ελλάδα, απασχολώντας περισσότερους από 2.500 άμεσα και 5.000 έμμεσα εργαζομένους. Το 2018 δόθηκε μία σημαντική ανάσα στη Vivartia με τη συμφωνία αναδιάρθρωσης δανεισμού, συνολικού ποσού 373 εκατ. ευρώ, με τις πιστώτριες τράπεζες. Εξ αυτών τα 230 εκατ. ευρώ ήταν ο δανεισμός της Goody's και των θυγατρικών της.

Επενδύσεις μετά το... reboot

Τις επενδύσεις για την επέκταση του δικτύου της συνεχίζει και η Premier Capital Hellas. που από το 2011 έχει αναλάβει τη διαχείριση του σήματος McDonald's. Πριν από λίγες ημέρες ξεκίνησε τη λειτουργία του το νέο κατάστημα επί της Μεσογείων, δίπλα στον σταθμό Νομισματοκοπείο. Πρόκειται για το 24ο του δικτύου, το οποίο έχει τη δυνατότητα «drive through» με παραλαβή της παραγγελίας από αυτοκίνητο. Επιπρόσθετα δίνεται η δυνατότητα στον πελάτη να δώσει την παραγγελία αλλά και να πληρώσει ηλεκτρονικά χωρίς τη βοήθεια υπαλλήλου.

Η ανάπτυξη του δικτύου, ωστόσο, γίνεται με πιο αργό ρυθμό σε σχέση με τον στόχο που είχε τεθεί προ τετραετίας, όταν ο διευθύνων σύμβουλος της Premier Capital Hellas Βίκτορ Τεντέσκο είχε ανακοινώσει σχέδιο επενδύσεων 10,5 εκατ. ευρώ ώστε τα καταστήματα να φτάσουν τα 30 ως το 2018 με 300 νέες θέσεις εργασίας. Στον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό της η εταιρεία είχε κύκλο εργασιών 29,13 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 189.000 ευρώ το 2017.

Σημειώνεται πως η Premier Capital Hellas Α.Ε. ανήκει στον όμιλο Premier Capital με έδρα τη Μάλτα που έχει αναλάβει το developmental license της McDonald's σε τέσσερις ακόμα χώρες (Μάλτα, Εσθονία, Λιθουανία και Λετονία).

Η περίπτωση του Ελληνοαμερικανού Π. Ξενόπουλου

Αξιοσημείωτη και σταθερή στην αγορά, πάντως, είναι και η παρουσία της TGI Friday's. Στην Ελλάδα διαθέτει 7 καταστήματα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη (Κηφισιά, Γλυφάδα, Αμπελόκηποι, Μαρίνα Φλοίσβου, Αγιος Δημήτριος, Πυλαία και Αριστοτέλους).
Πίσω από τα ΤGΙ Friday's στην Ελλάδα βρίσκεται ο Ελληνοαμερικανός επιχειρηματίας Παναγιώτης Ξενόπουλος, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης αλυσίδων εστίασης στη Νέα Υόρκη. Το 1995 πήρε το franchising των Friday's για την Ελλάδα από τον αμερικανικό όμιλο στον οποίο ανήκουν, την Carlson Restaurants Worldwide, και δύο χρόνια μετά άνοιξε το πρώτο κατάστημα TGI Friday's στη χώρα μας, στην πλατεία Κεφαλαρίου. Προς το παρόν, όπως έλεγε πρόσφατα ο γεν. διευθυντής των Friday's στην Ελλάδα, Νίκος Νέγκας, δεν υπάρχουν σχέδια ανάπτυξης της αλυσίδας στην Ελλάδα. Αντίθετα υπάρχουν δυναμικά σχέδια ανάπτυξης και για την αλυσίδα Pax Burgers, που επίσης ανήκει στον κ. Ξενόπουλο. Υστερα από την επιτυχημένη πορεία των τριών σημείων στη Θεσσαλονίκη, πρόσφατα ξεκίνησε τη λειτουργία του και το κατάστημα της Αθήνας, στη συμβολή των οδών Αιόλου και Αθηναΐδος.

Εριδες αδελφών

Η Simply Burgers ξεκίνησε πολύ δυναμικά στις αρχές της περασμένης δεκαετίας φτάνοντας μέσα σε μία πενταετία και με αρχικό κεφάλαιο 30.000 ευρώ, και αυτά δανεικά, να γίνει μια αλυσίδα εννέα καταστημάτων εντός της Αττικής. Το success story των αδελφών Αρη και Μπράιαν Κάρεϊ, που έφτασαν το 2008 να τιμηθούν με το Βραβείο «Στέλιος Χατζηιωάννου: Το Επιχειρηματικό Ξεκίνημα της Χρονιάς», στο πλαίσιο της διοργάνωσης του θεσμού Κούρος, όμως κορυφώθηκε εκεί. Ακολούθησε μια περίοδος δύσκολη, κατά την οποία κυριάρχησαν οι έριδες μεταξύ των δύο αδελφών. Ετσι τα επόμενα χρόνια υπήρξαν αλλαγές όσον αφορά το δίκτυο αλλά και στο management, μετά την αποχώρηση του ενός αδελφού και εκ των ιδρυτών, του Αρη. Aπό τον Οκτώβριο του 2012 διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας είναι ο Μπράιαν Κάρεϊ. Σήμερα τα Simply Burgers διατηρούν ένα δίκτυο 10 καταστημάτων ενώ ο Αρης Κάρεϊ επιχειρεί να λανσάρει νέα αλυσίδα με το σήμa «Bullseye».

Με επίκεντρο το delivery
Περίπου πάνω στη λογική των Simply Burgers, δηλαδή του χώρου που δίνει έμφαση και στο delivery, στήθηκαν και τα Home Burger, μία αλυσίδα που ξεκίνησε το 2007 από τον Αρη Βάσο στον Αγιο Δημήτριο, για να φθάσει σήμερα να διαθέτει πέντε καταστήματα εντός της Αττικής προωθώντας τη λογική του franchise.

Ευκαιρίες στην αγορά

Δεν είναι όμως μόνο οι μεγάλες αλυσίδες που επεκτείνονται σε μια αγορά που φαίνεται να δίνει πολλές ευκαιρίες. Είναι και οι προσπάθειες εκείνες -μεμονωμένες ή μη- που αφήνουν το αποτύπωμά τους κάνοντας αίσθηση κυρίως για τις γευστικές προτάσεις τους.

Παίκτες όπως τα «ΜΠΑΡ ΜΠΕΕ ΚΙΟΥ», που μετά τον Πειραιά και τη Ν. Σμύρνη επεκτείνονται και στο Χαλάνδρι, τα «Just Burgers» και «Burger Joint» στη Γλυφάδα, το «Juicy Grill» στον Χολαργό, το νοτιοαφρικάνικο «Kozi's» στα Μελίσσια, το «American Burger» και το «Colibri» στο Παγκράτι, το «New York Sandwiches» στους Αμπελόκηπους και μερικά ακόμη ονόματα έχουν κάνει πάταγο θέτοντας τις βάσεις για περαιτέρω ανάπτυξήτους.

Ολοι αυτοί, μαζί με το σύνολο των μεμονωμένων προσπαθειών που γίνονται ανά τη χώρα, υπολογίζεται ότι συγκεντρώνουν ένα μερίδιο μεταξύ 20% και 25% επί του συνόλου της αγοράς.

Το καλύτερο στον κόσμο!

Εξάλλου φαίνεται πως οι Ελληνες, έπειτα από 30 χρόνια, έχουν εντρυφήσει για τα καλά σε αυτό που κάποτε ονομαζόταν «αμερικάνικο μενού». Είναι ενδεικτικό πως τον περασμένο Σεπτέμβριο μία Ελληνίδα κρεοπώλης, η Κυπαρισσία Αντωνάρα από το Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης, διακρίθηκε στον παγκόσμιο διαγωνισμό World Butchers' Challenge, που διεξήχθη στο Μπέλφαστ, κατακτώντας τον τίτλο του καλύτερου burger στον κόσμο!  

 πηγή