Όχι, η μπανάνα δεν είναι φρούτο: Το θαύμα της βιολογίας και τα «μαγικά» του marketing

10 Απριλίου 1633
Η μπανάνα πωλείται για πρώτη φορά στο Λονδίνο.

Στην πραγματικότητα, οι μπανάνες υπήρχαν πολύ νωρίτερα. Οι πρώτοι έποικοι πιστεύεται ότι έφτασαν στην Παπούα Νέα Γουινέα το 5.000 π.Χ. και σύντομα, άρχισαν να καλλιεργούν μπανάνες. Την ίδια περίπου εποχή φυτεύονταν μπανάνες στο Μαλαϊκό Αρχιπέλαγος, που περιλαμβάνει την Ινδονησία και τις Φιλιππίνες.

Στα χρόνια που μεσολάβησαν, η μπανάνα επιβίωσε σε ολόκληρες εποχές, ανέβασε και έριξε κυβερνήσεις και έδωσε ώθηση σε οικονομίες που δεν είχαν πού αλλού να στηριχθούν.

Στις αρχές του 20ου αιώνα, ο αμερικανικός στρατός ανέτρεψε καθεστώτα και σφαγίασε χιλιάδες στην Κεντρική Αμερική κατά τη διάρκεια των λεγόμενων «Πολέμων της Μπανάνας», με στόχο να μην διαταραχθεί το εμπόριο του φρούτου και τα κέρδη των επιχειρήσεων που εμπλέκονταν σε αυτό.

Σήμερα, και με τη βοήθεια επιθετικού marketing, η μπανάνα είναι ένα φρούτο που δεν μοιάζει με κανένα άλλο. Είναι το πρώτο σε κατανάλωση φρούτο στον κόσμο, με φανατικό κοινό που εκτείνεται από τα μωρά έως την τρίτη ηλικία. Εάν η μπανάνα ήταν χώρα, θα ήταν μια υπερδύναμη.

Όπως σημειώνει ο Dan Koeppel, συγγραφέας του βιβλίου «Banana: The Fate of the Fruit That Changed the World», η μπανάνα είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες οργανισμούς στον κόσμο. Στην πραγματικότητα, το φυτό από το οποίο προέρχεται η μπανάνα δεν είναι δέντρο, αλλά βότανο και η μπανάνα δεν είναι φρούτο αλλά μούρο.

Η ιστορία της μπανάνας ξεκινά από τις ζούγκλες της ΝΑ Ασίας, για να γίνει η μεγαλύτερη σοδειά φρούτου στον κόσμο και η τέταρτη σε τζίρο σοδειά στη βιομηχανία των τροφίμων, πίσω από το σιτάρι, το ρύζι και το γάλα.

Οι Αμερικανοί τρώνε 3 εκατ. τόνους μπανάνας τον χρόνο, μία εντυπωσιακή ποσότητα για μία χώρα που παράγει ελάχιστες μπανάνες. Η μπανάνα είναι το πρώτο σε πωλήσεις είδος στα καταστήματα της Walmart.

Και παρότι κάποτε υπήρχαν χιλιάδες ποικιλίες μπανάνας -χνουδωτές, με ρίγες, με γεύση φράουλας και άλλες, που υπάρχουν ακόμα σε κάποια μέρη του κόσμου- σήμερα η μπανάνα είναι σε γενικές γραμμές μία ανά τη γη. Γιατί η σημερινή μπανάνα είναι ένα «θαύμα» της βιολογίας, περισσότερο από όλα τα άλλα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα, όπως το μοσχάρι, τα αυγά ή το ψωμί. Αυτή η ακραία βελτιστοποίηση της παραγωγής της μπανάνας, βέβαια, αποτελεί μεγάλο βιολογικό κίνδυνο για το ίδιο το φρούτο.

Η ασθένεια του Παναμά, ένας μύκητας που «πνίγει» τις ρίζες, απειλεί την ποικιλία Cavendish, η οποία κυριαρχεί σε όλο τον κόσμο.

Και καθώς οι μπανάνες αυτές είναι κλώνοι, αυτό σημαίνει ότι μία ασθένεια μπορεί να σκοτώσει ολόκληρο το είδος. Δηλαδή το 99% από τις μπανάνες που πωλούνται ανά τον κόσμο και μαζί της, την αξίας 25 δισ. δολαρίων βιομηχανία της Cavendish.

moneyreview.gr