(Δημοσιεύεται στο Newtimes που κυκλοφορεί)
Θα αντέξει η ελληνική ναυτιλία την πίεση
των μεγάλων δυνάμεων που επιχειρούν να αλλάξουν τον παγκόσμιο συσχετισμό δυνάμεων; Θα μπορέσει η επόμενη γενιά Ελλήνων εφοπλιστών να κρατήσει ζωντανές και μάχιμες τις οικογενειακές ναυτιλιακές επιχειρήσεις, που έχουν κερδίσει τον σεβασμό της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας;
Θα συνεχίσουν οι Έλληνες να κρατούν το τιμόνι της παγκόσμιας ναυτιλίας; Τα παιδιά εκείνων που έχτισαν «αυτοκρατορίες των ανοικτών θαλασσών» θα αποδειχθούν αντάξιοι των γονιών και των παππούδων τους διευρύνοντας τους ορίζοντες των οικογενειακών πολυεθνικών επιχειρήσεων;
Απάντηση στα ερωτήματα αυτά επιχειρεί να δώσει η Lloyd’s List σκιαγραφώντας το προφίλ ορισμένων εκ των σημαντικότερων εκπροσώπων της νέας γενιάς του ελληνικού εφοπλισμού. Ας παρακολουθήσουμε το νέο στόρι που ξεδιπλώνεται στην ελληνική ναυτιλία.
Μαρία Αγγελικούση
Η γιατρός που «συνταγογραφεί» το μέλλον της κορυφαίας ελληνικής ναυτιλιακής αυτοκρατορίας
Στα 33 της «τρέχει», μαζί με τον πατέρα της Γιάννη, έναν από τους ισχυρότερους ναυτιλιακούς κολοσσούς του πλανήτη: το Angelicoussis Shipping Group. Έτσι αυτή τη στιγμή η πρώην γιατρός «συνταγογραφεί» το... μέλλον της κορυφαίας ελληνικής ναυτιλιακής αυτοκρατορίας.
Η Μαρία Αγγελικούση εγκατέλειψε την καριέρα του γιατρού για να ενταχθεί στην οικογενειακή ναυτιλιακή επιχείρηση ακριβώς λίγο προτού καταρρεύσει η Lehmann Brothers. Έτσι απέκτησε την πρώτη επιχειρηματική εμπειρία της σε εξαιρετικά δύσκολους καιρούς.
«Ο πατέρας μου πιστεύει ότι μπορεί να μάθει κανείς περισσότερα κατά τη διάρκεια των κακών αγορών» λέει η κυρία Αγγελικούση προσθέτοντας: «Ήταν καλή εμπειρία, αν και είμαι σίγουρη ότι θα ήταν πιο ευχάριστο να εργάζεται όταν επικρατούν πιο ομαλές συνθήκες στην αγορά. Ωστόσο το βέβαιον είναι ότι ευκαιρίες για να κερδίσει κανείς χρήματα υπάρχουν τόσο στις καλές όσο και στις κακές περιόδους».
Είναι αλήθεια ότι ο Ιωάννης Αγγελικούσης έριξε τη κόρη του στα βαθιά. Αυτό της «επέτρεψε» να κάνει τα δικά της λάθη και να μάθει έτσι με τον δικό της τρόπο και ρυθμό. Σήμερα πατέρας και κόρη «τρέχουν» τον μεγαλύτερο αμιγώς ιδιωτικό ναυτιλιακό όμιλο του κόσμου.
«Συμβουλεύουμε ο ένας τον άλλο σε όλες τις σημαντικές αποφάσεις» λέει η κυρία Αγγελικούση, αναγνωρίζοντας παράλληλα το γεγονός ότι ο όμιλος διαθέτει μια πολύ έμπειρη και εξειδικευμένη ομάδα στελεχών και εργαζομένων.
Η ίδια δείχνει ιδιαίτερη επιμονή στην καλλιέργεια του ομαδικού κλίματος, γεγονός που φαίνεται να έχει περάσει στο DNA της, πράγμα φυσικό αν αναλογιστεί κανείς το ιατρικό παρελθόν της. Όπως η ίδια σημειώνει: «Θα πρέπει να συζητήσουμε για να καταλήξουμε στην πιο τεκμηριωμένη απόφαση».
Σε ό,τι αφορά τον πατέρα της και την ιδιότητά του ως ιδιοκτήτη του ομίλου, τον χαρακτηρίζει «μαέστρο μιας ιδιαίτερα επιδέξιας ορχήστρας». Η ίδια κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια απότομη καμπύλη μάθησης: ξεκίνησε στο τμήμα ναυλώσεων ενώ συνεχίζει να συμμετέχει σε ναυλώσεις σε όλους τους τομείς του στόλου.
Πέρυσι ολοκλήρωσε την πρώτη συμφωνία της στη λεγόμενη αγορά «second hand market», με την απόκτηση του VLCC Βlue Jade, το οποίο αποτελεί κομμάτι του στόλου 35 δεξαμενοπλοίων με το όνομα Maran Thetis. Προσφάτως επέβλεψε την απόκτηση των δύο VLCCs από το Daewoo Group, τα Blue Aquamarine και Blue Garnet.
Όσον αφορά την αγορά του ξηρού φορτίου (Anangel Maritime Services), το τρέχον έτος η κυρία Αγγελικούση έχει επιβλέψει μια τριπλή εξαγορά πλοίων μεγέθους capesize από τη Scorpio Bulkers καθώς επίσης και αρκετές συμφωνίες για την κατεδάφιση παλαιών πλοίων του στόλου, της δεκαετίας του 1990.
Η κυρία Αγγελικούση αφιερώνει ολοένα και περισσότερο χρόνο στην Maran Gas Maritime. Είναι το κομμάτι του ομίλου που εξειδικεύεται στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και το οποίο διαθέτει 12 πλοία μεταφοράς LNG ενώ άλλα 18 είναι υπό παραγγελία.
Με φόντο την επιστήμη και με έναν έμφυτο ενθουσιασμό για θέματα τεχνολογικής καινοτομίας, η κυρία Αγγελικούση δεν εξαντλεί τις δραστηριότητές της στην εμπορική πλευρά της ναυτιλίας. Ασχολείται και με τις τεχνολογικές πτυχές της επιχείρησης.
Όσον αφορά άλλους τομείς της ναυτιλίας, το ενδιαφέρον εστιάζεται στο offshore market και στις πλωτές μονάδες επαναεριοποίησης και αποθήκευσης. Το τελευταίο είναι «ένα φυσικό επόμενο βήμα», καθώς αποτελεί κομμάτι του δικτύου LNG.
Η ίδια συμβουλεύει τον πατέρα της να κρατήσουν την προσοχή και τις δραστηριότητές τους σε αυτό που ξέρουν και είναι καλοί, και να μην αναλώνονται σε πολλές δραστηριότητες. Με αυτό κατά νου, η διαφοροποίηση και η επέκταση στους τομείς αυτούς δεν πρέπει να πραγματοποιείται εσπευσμένα. Αντίθετα πρέπει να γίνεται «την κατάλληλη στιγμή και με τον κατάλληλο συνεργάτη».
Ανάμεσα στις πολλές πτυχές που σηματοδοτούν την πορεία του Angelicoussis Shipping Group είναι το γεγονός ότι αποτέλεσε έναν από τους προδρόμους των πολλαπλών εισηγμένων ναυτιλιακών εταιρειών που υπάρχουν σήμερα, αλλά αργότερα επέλεξε να ακολουθεί στρατηγικές μιας ιδιωτικής επιχείρησης.
Πριν από μερικά χρόνια ο κ. Αγγελικούσης εξέτασε την προοπτική μιας πιθανής εισαγωγής στο χρηματιστήριο, τουλάχιστον για τον στόλο LNG. Αυτό αποτελεί μια κλασική επιλογή όταν πρόκειται για τη διαδοχή στην ηγεσία. Το τελευταίο ως μέτρο δεν είναι πλέον στο ραντάρ, όπως δηλώνει σήμερα η κυρία Αγγελικούση. Πατέρας και κόρη δηλώνουν σχετικά με το θέμα: «Εφόσον δεν έχουμε ανάγκη να αντλήσουμε κεφάλαια από τις χρηματαγορές, νιώθουμε πως το καλύτερο για τις επιχειρήσεις μας είναι να διατηρήσουμε τα ιδιωτικά χαρακτηριστικά του ομίλου μας».
Το καλύτερο όμως η κυρία Αγγελικούση το κρατάει για το τέλος: «Προτού έρθω στη σκηνή ίσως επικρατούσε μια φυσική ανησυχία ότι δεν υπήρχε διαδοχή. Αλλά αυτό το θέμα έχει εξαλειφθεί. Είμαι εδώ για να μείνω».
Πάρης Λάτσης-Με όνομα βαρύ σαν ιστορία
Σχεδόν 70 χρόνια μετά τον παππού του, ο οποίος δημιούργησε την οικογενειακή επιχείρηση, ο διευθυντής της Latsco Shipping είναι έτοιμος να ηγηθεί της επιστροφής της οικογένειας Λάτση στη ναυτιλία.
Ο Όμιλος Λάτση ασχολείται με τον τομέα της ναυτιλίας περίπου 70 χρόνια, από την εποχή που ο θρυλικός Γιάννης Λάτσης αγόρασε το πρώτο του πλοίο το 1947. Αν και ποτέ δεν διέκοψε τη συμμετοχή του στην ποντοπόρο ναυτιλία, υπήρξαν στιγμές που αμφισβητήθηκε ο ενθουσιασμός σχετικά με τη συμμετοχή στη ναυτιλία. Αυτό έγινε τα χρόνια που ακολούθησαν μετά το θάνατο του ιδρυτή της, όταν η οικογένεια είχε
εμπλακεί σε παρά πολλές και διαφορετικές μεταξύ τους επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Στις μέρες μας λοιπόν έρχεται ο Πάρης Κασιδόκωστας-Λάτσης, ο εγγονός του μεγάλου Γιάννη Λάτση, ο οποίος δείχνει έτοιμος να ηγηθεί μιας «δυναμικής επιστροφής στη ναυτιλία», όπως ο ίδιος αναφέρει.
Μιλώντας για τον Γιάννη Λάτση, ο κ. Κασιδόκωστας-Λάτσης λέει: «Η λατρεία του τόσο στη θάλασσα όσο και στους ναυτικούς τον συνόδευε σε όλη τη ζωή του. Τα συναισθήματα αυτά, όπως είναι φυσικό, έχουν περάσει σε εμένα. Η ευθύνη αυτή έχει πέσει στους ώμους μου. Είμαι στην ευχάριστη θέση να έχω αναλάβει το συγκεκριμένο έργο εξ ονόματος της οικογένειάς μου και να συνεχίσω αυτό που ο Γιάννης Λάτσης κατάφερε στο χώρο της ναυτιλίας».
Στα πλαίσια αυτά το μέγεθος των επιχειρήσεων έχει αρχίσει να επεκτείνεται. Ο σημερινός στόλος της Latsco Shipping περιλαμβάνει τρία πολύ μεγάλα δεξαμενόπλοια μεταφοράς αερίου (VLGCs), πέντε aframaxes και τέσσερα δεξαμενόπλοια MR, όλα χτισμένα από το 2008.
Υπάρχουν επίσης άλλα 11 πλοία υπό παραγγελία, τα οποία κατασκευάζονται στη Hyundai Heavy Industries. Μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια η ομάδα θα παραλάβει άλλα έξι πλοία μεταφοράς LPG και πέντε δεξαμενόπλοια μεταφοράς χημικών των 50.000 dwt. Τον στόλο διαχειρίζεται η εταιρεία Consolidated Marine Management από τα γραφεία της στην Κηφισιά.
Σύμφωνα με τον κ. Κασιδόκωστα-Λάτση: «Οραματιζόμαστε το άνοιγμα ενός νέου κεφαλαίου στην εβδομηντάχρονη ναυτική ιστορία της οικογένειάς μας».
Χρήστος Οικονόμου, Αντώνης Κανδυλίδης
Στο τιμόνι ενός κολοσσού των αγορών ξηρού φορτίου, δεξαμενοπλοίων, offshore γεωτρήσεων και πλοίων μεταφοράς LNG
Ο Χρήστος Οικονόμου και ο Αντώνης Κανδυλίδης – γιος και ανιψιός αντίστοιχα του Γιώργου Οικονόμου – κατέχουν (ήδη) πρωταγωνιστικούς ρόλους σε διάφορες επιχειρήσεις της οικογένειας. Γνώστες των πραγμάτων αναφέρουν πως δεν υπάρχει ούτε μία στιγμή πλήξης στη ναυτιλιακή ομάδα του Γιώργου Οικονόμου ενώ η «καυτή» ημερήσια διάταξη ισχύει πριν από όλους για τους συγγενείς, οι οποίοι έχουν ήδη καθιερωθεί ως βασικά στοιχεία στην αυτοκρατορία. Το βέβαιον είναι ότι και άλλα τέτοια συγγενικά πρόσωπα αναμένεται να ακολουθήσουν στο μέλλον. Ενώ όμως η νέα γενιά διευρύνει τον ρόλο της, η προηγούμενη κρατά γερά το τιμόνι. Όπως τονίζει ένα υψηλόβαθμο στέλεχος των επιχειρήσεων, «ο Γιώργος δεν θα αποχωρήσει ακόμη».
Ορισμένοι από τους λόγους που οδηγούν σε αυτούς τους ρυθμούς της επιχείρησης είναι άμεσα εμφανείς. Η επέκταση των δραστηριοτήτων του ναυτιλιακού ομίλου είναι τεράστια: ξεκινά από την εξυπηρέτηση χύδην ξηρού φορτίου, επεκτείνεται στα δεξαμενόπλοια και φθάνει στις offshore γεωτρήσεις και στα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Μερικές από τις επιχειρήσεις είναι εισηγμένες, άλλες ιδιωτικές, ενώ υπάρχουν και κοινές επιχειρήσεις με ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια (private equity) επιχειρήσεις μεταφοράς LNG.
Ο μεγαλύτερος γιος του κ. Οικονόμου, ο Χρήστος, γεννημένος το 1983, παραμένει επικεφαλής της TMS Cardiff Gas, «αιχμή του δόρατος» του ομίλου στην επιχείρηση μεταφοράς LNG.
Η εταιρεία διαχειρίζεται ένα στόλο πέντε πλοίων, μεταξύ των οποίων τέσσερa 159.800 CuM νεότευκτα, τα οποία παραδόθηκαν το 2014 από την Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering. Σχετικά νέος παίκτης στον συγκεκριμένο τομέα, η επιχείρηση εξακολουθεί να διευρύνει τον κύκλο των σχέσεών της με τους ναυλωτές από τη χρησιμοποίηση των πλοίων στη spot αγορά (βραχυχρόνια ναύλωση), αλλά είναι διατεθειμένη να τοποθετήσει πλοία της σε συμβόλαια μακροπρόθεσμης απασχόλησης τη στιγμή που υπάρχει αύξηση της ζήτησης για μεγαλύτερες περιόδους.
Ο Χρήστος Οικονόμου ξεκίνησε την καριέρα του ως M&A Banker στη Wall Street, πριν από την ένταξή του στην ομάδα του πατέρα του. Παρά το γεγονός ότι ξοδεύει μεγάλο μέρος του χρόνου του στο LNG κομμάτι του ομίλου, ο απόφοιτος του Tufts και του MIT στα οικονομικά εμπλέκεται σχεδόν σε κάθε πτυχή της ναυτιλιακής επιχείρησης.
Ένας αδελφός του Χρήστου Οικονόμου έχει επίσης αρχίσει πρόσφατα να εργάζεται στην ομάδα.
Ο 38χρονος ανιψιός του κ. Οικονόμου, Αντώνης Κανδυλίδης, ο γιος της Χρυσούλας Κανδυλίδη, η οποία είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της DryShips, το 2006 ήταν επικεφαλής της ίδρυσης της OceanFreight, η οποία – ένα χρόνο μετά – εισήχθη στον Nasdaq. Η επιχείρηση ξεκίνησε με ένα μεικτό στόλο αλλά στη συνέχεια εστίασε στην αγορά του ξηρού φορτίου, διατηρώντας την αυτονομία της ως το 2011, οπότε και απορροφήθηκε από την DryShips.
Ο κ. Κανδυλίδης αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Brown και στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακό στη Διαχείριση Θαλάσσιων Συστημάτων στο MIT. Ο ίδιος αρχίζει την καριέρα του στην ΟΜΙ Corporation, όπου είχε διευρυμένες αρμοδιότητες στην αγορά και πώληση, ναύλωση, FFA συναλλαγές, corporate finance και στρατηγικό σχεδιασμό.
Τα τελευταία χρόνια οι offshore γεωτρήσεις απορροφούν μεγάλο μέρος του χρόνου του κ. Κανδυλίδη, αν και ο ίδιος ασκεί έναν ευρύτερο ρόλο στην ομάδα. Το παραπάνω φάνηκε τον Ιανουάριο του 2015 καθώς διορίστηκε ως εκτελεστικός αντιπρόεδρος της DryShips.
Κατέχει μια παρόμοια θέση στην επιχείρηση δεξαμενοπλοίων του ομίλου, η οποία στις αρχές του 2015 φαινόταν να οδεύει προς μια αρχική δημόσια προσφορά ως tankships Investment Holdings, η οποία όμως δεν τελεσφόρησε και τώρα επεκτείνεται ως ιδιωτική εταιρεία.
Μιλένα Παππά Η Ελλάδα πρέπει να γίνει η «ναυτιλιακή πρωτεύουσα» του κόσμου
Όλα δείχνουν ότι η κυρία Μιλένα Παππά, η κόρη του ιδρυτή της Star Bulk κ. Πέτρου Παππά, μεταξύ των χαρακτηριστικών που έχει κληρονομήσει από τον πατέρα της είναι η όρεξη για σκληρή δουλειά και η αγάπη για τον ανταγωνισμό.
Ο Πέτρος Παππάς, ο ιδρυτής του Ocean Bulk Group και σήμερα διευθύνων σύμβουλος του Star Bulk Carriers, της μεγαλύτερης εταιρείας μεταφοράς ξηρού φορτίου και εισηγμένης στις χρηματαγορές των ΗΠΑ, διαγωνίστηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας το 1980 στη σκοποβολή. Για την ιστορία, στους ίδιους αγώνες ο πρόεδρος της Star Bulk κ. Σπύρος Καπράλος ήταν παίκτης υδατοσφαίρισης. H Μιλένα, 30 ετών, είναι λάτρης της ιππασίας, αποτελεί μέλος της Εθνικής Ομάδας των Γυναικών για πολλά χρόνια και αγωνίζεται σε εθνικά και διεθνή ιππικά events.
Έχοντας ουσιαστικά αποχωρήσει από τη ναυτιλία στα μέσα της δεκαετίας του 2000, η οικογένεια έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση της Star Bulk, αρχικά με μικρή δραστηριότητα, όμως τα τελευταία χρόνια έχει επανέλθει δυναμικά μέσω κοινοπραξιών με την Oaktree Capital και άλλων funds.
Οι δραστηριότητες του ομίλου περιλαμβάνουν την κατασκευή ενός στόλου εμπορευματοκιβωτίων και ενός στόλου δεξαμενόπλοιων. Και οι δύο στόλοι προορίζονται για εισαγωγή στις αμερικανικές χρηματαγορές σε κάποιο μεταγενέστερο στάδιο. Ένας τεράστιος στόλος από φορτηγά πλοία της Star Bulk έχει ήδη εισαχθεί στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.
Η κυρία Παππά, μέλος μιας από τις πλέον σκληρά εργαζόμενες ομάδες του κλάδου, λέει: «Ο πατέρας μου είναι ένας πολύ θετικός άνθρωπος. Του αρέσει να κάνει επιχειρήσεις με φίλους και ανθρώπους που εκτιμά. Ποτέ δεν είδε τη ναυτιλία ως εργασία και αυτή είναι η νοοτροπία που μετέδωσε και σε εμένα. Ως όμιλος, έχουμε μακροχρόνιες σχέσεις και συνεργασίες με πολλές εταιρείες εδώ και 30 και πλέον έτη. Η ναυτιλία είναι μια επιχείρηση που σχετίζεται με ανθρώπους, όπου μια χάρη που δίνεται είναι μια χάρη που επιστρέφεται, και δείχνοντας κατανόηση και συνεργασία μπορεί να πάει πολύ μακριά».
Από τότε που θυμάται τον εαυτό της, ο πατέρας της μιλούσε για την επιχείρηση και ζητούσε τη γνώμη της, «ακριβώς για να με παρακινήσει να σκεφτώ και να οξύνει την κριτική μου σκέψη».
Ωστόσο η κυρία Παππά δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σχέση με τη ναυτιλία ως τη στιγμή που πραγματοποίησε την πρώτη της πρακτική στη C Transport Maritime στο Μονακό, μετά την αποφοίτησή της από το Πανεπιστήμιο Cornell με ένα πτυχίο Bachelor of Arts. Η αρχική περίοδος των τριών εβδομάδων στο κρατίδιο παρατάθηκε για όλο το καλοκαίρι.
Εντάχθηκε επίσημα σε μία από τις οικογενειακές επιχειρήσεις το 2007, αποφοίτησε με πτυχίο Master of Science στον τομέα του Shipping, Trade & Finance από το Cass Business School του City University του Λονδίνου και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ομάδας από τότε.
Η κυρία Παππά υπηρέτησε ως διευθυντής της Star Bulk από το 2009 ως πέρυσι, όταν η συγχώνευση της εταιρείας με άλλες και η αντίστοιχη γιγάντωση του ομίλου αναδιοργάνωσαν το διοικητικό συμβούλιο.
Προς το παρόν έχει τον τίτλο του S&P & project manager, αλλά συμμετέχει επίσης σε όλες σχεδόν τις πτυχές της επιχείρησης, ιδίως στους τομείς χύδην ξηρού φορτίου και εμπορευματοκιβωτίων.
Ο νεότερος αδελφός της Αλέκος, 27 χρόνων σήμερα, δραστηριοποιείται περισσότερο στα δεξαμενόπλοια.
Τα τελευταία εννέα χρόνια, που περιλαμβάνουν τρομακτικές αυξομειώσεις στην αγορά, έχουν προσφέρει στην κυρία Παππά μια αξιοζήλευτη ναυτιλιακή εκπαίδευση. «Θεωρώ ευλογία που μπήκα στην εταιρεία όταν αυτή ήταν τόσο μικρή. Και αυτό για δύο λόγους: μου έδωσε το χρόνο να περάσω μέσα από όλα τα τμήματα και, δεύτερον, και πιο σημαντικό, έχω βιώσει το τι είναι να οικοδομούμε μια εταιρεία».
Η κυρία Παππά γνώρισε τη δημιουργία δύο ολοκαίνουργιων εταιρειών, τη ναυπήγηση πλοίων, τις συγχωνεύσεις, τις διεθνείς χρηματαγορές και διάφορες πτυχές των κεφαλαιαγορών, καθώς και την αναζήτηση για όλο και πιο αποδοτικά και οικολογικά σκάφη.
«Η είσοδος μιας εταιρείας στο χρηματιστήριο της προσφέρει μια εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης. Πρέπει ωστόσο να συνυπολογίσει κανείς ότι οι δημόσιες αγορές δεν καταλαβαίνουν πολύ καλά τη ναυτιλία, άλλωστε δεν έχουν σχεδιαστεί για να ακολουθούν τους ναυτιλιακούς κύκλους, οι οποίοι κρατούν για μεγάλα διαστήματα. (…) Οι εισηγμένες εταιρείες είναι πολύ πιο οργανωμένες και ρυθμιζόμενες από το απαιτητικό πλαίσιο του νόμου σε πολλές πτυχές των λειτουργιών τους», λέει προσθέτοντας: «Η ναυτιλία είναι μια "ερωτική υπόθεση", αλλά την ίδια στιγμή είναι τόσο καλή όσο και οι άνθρωποι που τη συνθέτουν. Έχοντας μια σταθερή ομάδα έμπειρων και έμπιστων ανθρώπων είναι κεντρικής σημασίας για τη νοοτροπία και την ύπαρξη της εταιρείας μας. Όταν περιβάλλεσαι από καινοτόμους και ευφυείς ανθρώπους, έχεις τεράστια πλεονεκτήματα σε μια επιχείρηση που είναι εξ ορισμού ριψοκίνδυνη και απρόβλεπτη».
Τι σκέφτεται όμως η ίδια για την Ελλάδα και το μέλλον των Ελλήνων στη ναυτιλία; «Οι Έλληνες είχαν πάντα μια ικανότητα για τη θάλασσα και τη ναυτιλία», λέει η κυρία Παππά προσθέτοντας: «Η Ελλάδα αποτελεί, κατά την άποψή μου, το ιδανικό μέρος για να είναι η ναυτιλιακή πρωτεύουσα του κόσμου, όσο το επιχειρηματικό περιβάλλον εξακολουθεί να είναι ευνοϊκό για τις συγκεκριμένες ανάγκες του κλάδου μας».
Οικογένεια Μαρτίνου
Όταν το «να τιμάς το λόγο σου» συνάντησε τα μαθηματικά!
Λίγες εταιρείες στον τομέα της ναυτιλίας έχουν την ευκαιρία να πειραματιστούν πραγματικά και να καινοτομήσουν. Αυτός ήταν ένα από τους λόγους, που ο Ιωάννης Μαρτίνος αποφάσισε να δημιουργήσει τη δική του ναυτιλιακή εταιρεία, τη Signal Maritime, το 2014. Για να το καταφέρει εγκατέλειψε το ρόλο του ως συνδιευθύνων σύμβουλος της Thenamaris, μιας από τις καλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες στην Ελλάδα, η οποία πλέον διευθύνεται αποκλειστικά από τον αδελφό του Νικόλα Μαρτίνο.
Η οικογένεια έχει ακολουθήσει αρκετές φορές τη στρατηγική της διάσπασης για να δημιουργήσει ζωτικό χώρο για τα καινούργια μέλη της οικογένειας ώστε να μπορέσουν και αυτά να κάνουν τα δικά τους επιχειρηματικά βήματα.
Η προηγούμενη γενιά της δεκαετίας του 1990 χώρισε τα περιουσιακά της στοιχεία, με τον Θανάση Μαρτίνο να σχηματίζει την Eastern Mediterranean Maritime και τον Ανδρέα Μαρτίνο να αναλαμβάνει τη Minerva Marine, αφήνοντας τον Κωνσταντίνο – πατέρα του Ιωάννη και Νικολάου – στο τιμόνι Thenamaris, της οικογενειακής μητρικής εταιρείας.
Η κίνηση έγινε με γνώμονα τη δημιουργία μιας εταιρείας «που να συνδυάζει τις καλύτερες πρακτικές διαχείρισης πλοίων και προηγμένα analytics».
Σύμφωνα με τον κ. Μαρτίνο, «ο κλάδος της ναυτιλίας περιλαμβάνει μια συλλογή από συναρπαστικές αγορές. Πρέπει να σκέφτεσαι τις επί μέρους αυτές αγορές ως ζωντανούς οργανισμούς και στη συνέχεια μέσω της κατανόησης βελτιώνεις τις εμπορικές σου ικανότητες. Με τα Advanced analytics μπορείς να βελτιώσεις την αποτελεσματικότητα της λειτουργίας μιας εταιρείας, αν και χρειάζεται σκληρή δουλειά για να το επιτύχεις».
O κ. Μαρτίνος λέει ότι η επιτυχής εφαρμογή πολλών από τις λεπτομέρειες μπορεί να αποφέρει βελτιώσεις επιδόσεων στους τομείς της λειτουργίας των εξόδων, διαχείρισης ενέργειας και στα έσοδα ναύλωσης. Στο παραπάνω παράδειγμα ο ίδιος εκτιμά ότι μπορεί να υπάρχει μεικτός στόλος δεξαμενοπλοίων που δραστηριοποιούνται στη spot αγορά και ότι μπορεί να επωφεληθεί περίπου 1 εκατ. δολάρια ανά πλοίο κατ’ έτος.
«Το ποσό αυτό δεν αλλάζει κατ’ ανάγκην την πορεία της ναυτιλιακής εταιρείας βραχυπρόθεσμα», λέει προσθέτοντας: «Ωστόσο μπορεί να προσθέσει αξία στην εταιρεία σε μακροπρόθεσμη βάση».
Ο κ. Μαρτίνος, ο οποίος είναι κάτοχος πτυχίων μηχανικών και αεροδιαστημικής μηχανικής από το Tufts και το MIT, λέει αφοπλιστικά: «Δεν είναι επιστήμη πυραύλων. Δεν νομίζω ότι πρόκειται να αλλάξει τη ναυτιλία σύντομα. Αλλά είναι ένας ακόμη τρόπος για τη βελτίωση των εσόδων της και τη μείωση των εξόδων της».
Τα Advanced analytics δεν θα επισκιάσει τις παραδοσιακές επιχειρηματικές πρακτικές, όπως αυτή του να ταξιδεύεις για να συναντήσεις τους ναυλωτές, ή τη βελτίωση της πρόσβασης στη μεταφορά φορτίων μέσω των σχέσεων. Τα Advanced analytics όμως μπορούν «να προσθέσουν κάτι στην όλη κατάσταση», υποστηρίζει ο κ. Μαρτίνος.
Ο ίδιος πιστεύει επίσης ότι όλες οι πτυχές της κουλτούρας που κληρονόμησε σε μια καλά εδραιωμένη εφοπλιστική οικογένεια εξακολουθούν να ισχύουν. «Ξεχωριστή σημασία για εμάς είναι η αρχή του να τιμάς το λόγο σου».
Το δεύτερο τρίμηνο του 2015 η διαχείριση του στόλου της Signal περιλαμβάνει οκτώ πλοία, εκ των οποίων τα επτά δεξαμενόπλοια, συμπεριλαμβανομένων μισθωμένων και ο κ. Μαρτίνος αναμένει πιο ελκυστικές τιμές για τις πιθανές εξαγορές.
Η διαχείριση του στόλου σε τεχνικό επίπεδο πραγματοποιείται από τη Thenamaris. Ο κ. Μαρτίνος έχει διατηρήσει το μερίδιό του στην οικογενειακή επιχείρηση και, παρά την ανεξαρτησία του σήματος, ο ίδιος λέει ότι υπάρχει «ένα κοινό όραμα και κάποια συνεργασία» μεταξύ των δύο.
Το πλεονέκτημα που έχει μια καθιερωμένη εταιρεία παγκόσμιας κλάσης που κάνει την τεχνική διαχείριση είναι ότι «έχει ληφθεί μέριμνα για πολλές δύσκολες καταστάσεις ώστε να είμαστε ελεύθεροι να επικεντρωθούμε στην εμπορική πλευρά και στην ανάπτυξη νέων εργαλείων που αφορούν την αγορά», λέει προσθέτοντας: «Είναι μια ευκαιρία να διερευνήσει κάποιες πιο εξωτικές ιδέες χωρίς να αναλάβει σημαντικό ρίσκο. Τα μαθηματικά έχουν παρεισφρήσει σε όλους τους άλλους κλάδους, σε κάποιο βαθμό. Διερευνούμε τι είδους επιπτώσεις μπορεί να έχουν στη βιομηχανία μας».
Αντώνης και Φίλιππος Λαιμός
Με ρίζες στις Οινούσσες από το 1848
Οι αδελφοί διατηρούν τα κεκτημένα, έχοντας στραμμένο το βλέμμα τους τόσο στις παραδόσεις της οικογενειακής αυτοκρατορίας, που έχτισαν γενιές και γενιές όσο και στις προκλήσεις του μέλλοντος. Ο Αντώνης και Φίλιππος Λαιμός αντιπροσωπεύουν την έκτη γενιά και είναι υπεύθυνοι για μια οικογενειακή ναυτιλιακή επιχείρηση που χρονολογείται από το 1848, προερχόμενη από το μικρό αιγαιοπελαγίτικο νησί των Οινουσσών.
Από τη συζήτηση με τους αδελφούς έχει κανείς μια ισχυρή αίσθηση της συνέχειας στην επιχείρηση, αφού οι ίδιοι είναι οι τωρινοί σημαιοφόροι αυτής της κληρονομιάς. Αυτό βεβαίως δεν τους εμπόδισε να βάλουν τη δική τους σφραγίδα σε ένα νέο κεφάλαιο που γράφουν στην ιστορία του ομίλου.
Σε όλη την προηγούμενη πορεία της οικογένειας εταιρίες όπως η Enesel και η London Αgents N. S. Lemos & Co ή εταιρείες του προκατόχου τους οδηγήθηκαν από πρώην καπετάνιους.
Αντίθετα, οι ίδιοι σημείωσαν μια προσεκτική στροφή. Ο μεγαλύτερος αδελφός Αντώνης είναι δικηγόρος, ενώ ο Φίλιππος είναι πτυχιούχος στη φιλοσοφία, την πολιτική και την οικονομία με την εμπειρία στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και της διαχείρισης των επενδύσεων. Και οι δύο είναι απόφοιτοι της Οξφόρδης.
Ο πατέρας τους, καπετάν Νικόλας Σ. Λαιμός, τους παρέδωσε τα κλειδιά της επιχείρησης σε νεαρή ηλικία και τώρα έχουν στα χέρια τους τη λειτουργία της εταιρείας και είναι υπεύθυνοι για τα πιο πρόσφατα επιτεύγματα της ομάδας. Η ναυτιλία είναι μια δέσμευση, αλλά υπάρχει παράλληλα με άλλες επιχειρήσεις που έχουν ιδρυθεί και αναπτυχθεί προσεκτικά από τους αδελφούς Λαιμού, το commodity trading, οι χρηματοοικονομικές επενδύσεις και το real estate.
Οι βασικές αρχές που υποστηρίζουν στην οικογένεια ώστε να επιβιώνουν μέσα στη ναυτιλία από γενιά σε γενιά περιλαμβάνουν τον αρχή «ποτέ να μην είσαι άπληστος»… Επίσης είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχει κανείς βαθιά επίγνωση της περίεργης φύσης του κλάδου. Τέλος ότι η «βιομηχανία» κινείται με μια βαθιά κυκλικότητα και όχι με συνεχή ανοδική πορεία. Όλα αυτά βεβαίως δεν σημαίνουν ότι οι ίδιοι έχουν κλειστεί σε μια χρονοκάψουλα.
«Πιστεύουμε ότι αυτοί οι παράγοντες ισχύουν σήμερα όπως ήταν όταν ο πατέρας μας ήταν νέος. Έχουμε επίσης μια έντονη επίγνωση της ιστορίας» λένε οι αδελφοί προσθέτοντας: «Από το 1848 ως οικογένεια έχουμε παραμείνει στη βιομηχανία και, μαθαίνοντας πώς προηγήθηκε η οικογένειά μας μέσω όλων αυτών των δύσκολων περιόδων, είμαστε από τη φύση μας προσεκτικοί. Πρώτα απ’ όλα αναγνωρίζουμε το ρόλο μας ως φορέων παροχής υπηρεσιών στην αγορά και αισθανόμαστε μια ευθύνη απέναντι σε όλους εκείνους με τους οποίους συνεργαζόμαστε».
Οι ίδιοι θεωρούν ότι στη σημερινή εποχή είναι πιο δύσκολο από ποτέ να «αποσυνδεθεί κανείς από τους αριθμούς, γεγονός που θα τον έκανε να πέσει στην παγίδα της ύβρεως». Εξαιτίας αυτού η επιχειρηματική τους προσέγγιση τους επιβάλλει να δίνουν μεγάλη σημασία στη σχολαστική έρευνα, στην ανάλυση και στη μείωση των κινδύνων καθώς επίσης και στις στρατηγικές εξόδου και – το σημαντικότερο – στην αναγνώριση και στην πρόσληψη προσωπικού υψηλής ποιότητας.
Η οικογένεια Λαιμού στο παρελθόν δεν ήταν αντίθετη να ναυλώνει τα πλοία της για μεγάλες χρονικές περιόδους. Ακολουθούν ωστόσο μια τακτική που προτιμούν πολλοί Έλληνας εφοπλιστές: Η μείωση του κινδύνου διασφαλίζεται μέσω ενός ισχυρού ισολογισμού, έτσι ώστε να είναι σε θέση να απορροφήσει ακόμη και τις χειρότερες κρίσεις της αγοράς και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που προκύπτουν από αυτές τις κρίσεις. Ο Αντώνης και ο Φίλιππος, πιστοί σε αυτή τη συνταγή, προσπαθούν όσο το δυνατόν περισσότερο να αποφύγουν τις κερδοσκοπικές συναλλαγές και να επικεντρωθούν στο μέγιστο βαθμό στις χρονοναυλώσεις.
«Δεν βλέπουμε σήμερα τους εαυτούς μας ως asset players, αντιθέτως βλέπουμε τους εαυτούς μας ως φορείς παροχής υπηρεσιών» λέει o Φίλιππος Λαιμός. Η εταιρεία επιδιώκει να αναπτύξει στρατηγικές συνεργασίες με τους ναυλωτές και άλλους πελάτες με τους οποίους πιστεύει ότι θα υπάρξουν μακροπρόθεσμα οφέλη.
Με την υπογραφή συμφωνιών η οικογένεια έκανε δυναμική είσοδο στο χώρο των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων το 2011 και το 2012, μέσω της κατασκευής τεσσάρων σκαφών 9.800 TEU για μακροχρόνια χρονοναύλωση στη Hamburg Süd και μια σειρά από 10 σκάφη χωρητικότητας 14.328 TEU για μακροπρόθεσμη απασχόληση στην Evergreeen. Οι αδελφοί Λαιμού θα ήθελαν να επεκτείνουν την παρουσία τους στον τομέα των εμπορευματοκιβωτίων με παρόμοιες συμφωνίες, ακόμη και αν οι αποδόσεις που προσφέρονται από αυτές τις πρώτες προσφορές δεν μπορούν πάντα να επαναληφθούν.
H εταιρεία διαχειρίζεται επίσης δύο πολύ μεγάλα πλοία μεταφοράς αργού (VLCCs) και δύο aframaxes. Επικαλούμενη τα υψηλά εμπόδια εισόδου στον κλάδο των δεξαμενοπλοίων και τη δυσκολία της επανεισόδου, δηλώνουν αποφασισμένοι στο παραμείνουν στα δεξαμενόπλοια.
Στην ιδανική περίπτωση, οι ναυτιλιακές επενδύσεις θα επεκταθούν σε τουλάχιστον τρεις εντελώς διαφορετικούς τομείς, γεγονός το οποίο μπορεί να συνεπάγεται ένα ενδιαφέρον για την επιστροφή στην αγορά ξηρού φορτίου.
Ο Αντώνης και ο Φίλιππος, εκτός από αδέλφια, είναι και οι καλύτεροι φίλοι και αυτό το πνεύμα προσπαθούν να μεταδώσουν σε όλη την ομάδα. «Σε τελική ανάλυση, είμαστε οι διευθυντές, και όλο αυτό που κάνουμε το θεωρούμε ως μια ομαδική προσπάθεια». Και τα αδέλφια μετράνε την αθροιστική επίδραση αυτών των πέντε προηγούμενων γενεών ως μέρος της ομάδας.
«Ο σημαντικότερος στόχος μας είναι να διατηρήσουμε τη φήμη μας για μία ακόμη γενιά. Φιλοδοξούμε να περάσουμε την επιχείρηση και τη φήμη που ο πατέρας μας δημιούργησε άθικτη στην επόμενη γενιά», λένε προσθέτοντας: «Συμμετέχουμε σε ένα μαραθώνιο, όχι σε ένα σπριντ». πηγη
Στις μέρες μας λοιπόν έρχεται ο Πάρης Κασιδόκωστας-Λάτσης, ο εγγονός του μεγάλου Γιάννη Λάτση, ο οποίος δείχνει έτοιμος να ηγηθεί μιας «δυναμικής επιστροφής στη ναυτιλία», όπως ο ίδιος αναφέρει.
Μιλώντας για τον Γιάννη Λάτση, ο κ. Κασιδόκωστας-Λάτσης λέει: «Η λατρεία του τόσο στη θάλασσα όσο και στους ναυτικούς τον συνόδευε σε όλη τη ζωή του. Τα συναισθήματα αυτά, όπως είναι φυσικό, έχουν περάσει σε εμένα. Η ευθύνη αυτή έχει πέσει στους ώμους μου. Είμαι στην ευχάριστη θέση να έχω αναλάβει το συγκεκριμένο έργο εξ ονόματος της οικογένειάς μου και να συνεχίσω αυτό που ο Γιάννης Λάτσης κατάφερε στο χώρο της ναυτιλίας».
Στα πλαίσια αυτά το μέγεθος των επιχειρήσεων έχει αρχίσει να επεκτείνεται. Ο σημερινός στόλος της Latsco Shipping περιλαμβάνει τρία πολύ μεγάλα δεξαμενόπλοια μεταφοράς αερίου (VLGCs), πέντε aframaxes και τέσσερα δεξαμενόπλοια MR, όλα χτισμένα από το 2008.
Υπάρχουν επίσης άλλα 11 πλοία υπό παραγγελία, τα οποία κατασκευάζονται στη Hyundai Heavy Industries. Μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια η ομάδα θα παραλάβει άλλα έξι πλοία μεταφοράς LPG και πέντε δεξαμενόπλοια μεταφοράς χημικών των 50.000 dwt. Τον στόλο διαχειρίζεται η εταιρεία Consolidated Marine Management από τα γραφεία της στην Κηφισιά.
Σύμφωνα με τον κ. Κασιδόκωστα-Λάτση: «Οραματιζόμαστε το άνοιγμα ενός νέου κεφαλαίου στην εβδομηντάχρονη ναυτική ιστορία της οικογένειάς μας».
Χρήστος Οικονόμου, Αντώνης Κανδυλίδης
Στο τιμόνι ενός κολοσσού των αγορών ξηρού φορτίου, δεξαμενοπλοίων, offshore γεωτρήσεων και πλοίων μεταφοράς LNG
Ο Χρήστος Οικονόμου και ο Αντώνης Κανδυλίδης – γιος και ανιψιός αντίστοιχα του Γιώργου Οικονόμου – κατέχουν (ήδη) πρωταγωνιστικούς ρόλους σε διάφορες επιχειρήσεις της οικογένειας. Γνώστες των πραγμάτων αναφέρουν πως δεν υπάρχει ούτε μία στιγμή πλήξης στη ναυτιλιακή ομάδα του Γιώργου Οικονόμου ενώ η «καυτή» ημερήσια διάταξη ισχύει πριν από όλους για τους συγγενείς, οι οποίοι έχουν ήδη καθιερωθεί ως βασικά στοιχεία στην αυτοκρατορία. Το βέβαιον είναι ότι και άλλα τέτοια συγγενικά πρόσωπα αναμένεται να ακολουθήσουν στο μέλλον. Ενώ όμως η νέα γενιά διευρύνει τον ρόλο της, η προηγούμενη κρατά γερά το τιμόνι. Όπως τονίζει ένα υψηλόβαθμο στέλεχος των επιχειρήσεων, «ο Γιώργος δεν θα αποχωρήσει ακόμη».
Ορισμένοι από τους λόγους που οδηγούν σε αυτούς τους ρυθμούς της επιχείρησης είναι άμεσα εμφανείς. Η επέκταση των δραστηριοτήτων του ναυτιλιακού ομίλου είναι τεράστια: ξεκινά από την εξυπηρέτηση χύδην ξηρού φορτίου, επεκτείνεται στα δεξαμενόπλοια και φθάνει στις offshore γεωτρήσεις και στα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Μερικές από τις επιχειρήσεις είναι εισηγμένες, άλλες ιδιωτικές, ενώ υπάρχουν και κοινές επιχειρήσεις με ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια (private equity) επιχειρήσεις μεταφοράς LNG.
Ο μεγαλύτερος γιος του κ. Οικονόμου, ο Χρήστος, γεννημένος το 1983, παραμένει επικεφαλής της TMS Cardiff Gas, «αιχμή του δόρατος» του ομίλου στην επιχείρηση μεταφοράς LNG.
Η εταιρεία διαχειρίζεται ένα στόλο πέντε πλοίων, μεταξύ των οποίων τέσσερa 159.800 CuM νεότευκτα, τα οποία παραδόθηκαν το 2014 από την Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering. Σχετικά νέος παίκτης στον συγκεκριμένο τομέα, η επιχείρηση εξακολουθεί να διευρύνει τον κύκλο των σχέσεών της με τους ναυλωτές από τη χρησιμοποίηση των πλοίων στη spot αγορά (βραχυχρόνια ναύλωση), αλλά είναι διατεθειμένη να τοποθετήσει πλοία της σε συμβόλαια μακροπρόθεσμης απασχόλησης τη στιγμή που υπάρχει αύξηση της ζήτησης για μεγαλύτερες περιόδους.
Ο Χρήστος Οικονόμου ξεκίνησε την καριέρα του ως M&A Banker στη Wall Street, πριν από την ένταξή του στην ομάδα του πατέρα του. Παρά το γεγονός ότι ξοδεύει μεγάλο μέρος του χρόνου του στο LNG κομμάτι του ομίλου, ο απόφοιτος του Tufts και του MIT στα οικονομικά εμπλέκεται σχεδόν σε κάθε πτυχή της ναυτιλιακής επιχείρησης.
Ένας αδελφός του Χρήστου Οικονόμου έχει επίσης αρχίσει πρόσφατα να εργάζεται στην ομάδα.
Ο 38χρονος ανιψιός του κ. Οικονόμου, Αντώνης Κανδυλίδης, ο γιος της Χρυσούλας Κανδυλίδη, η οποία είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της DryShips, το 2006 ήταν επικεφαλής της ίδρυσης της OceanFreight, η οποία – ένα χρόνο μετά – εισήχθη στον Nasdaq. Η επιχείρηση ξεκίνησε με ένα μεικτό στόλο αλλά στη συνέχεια εστίασε στην αγορά του ξηρού φορτίου, διατηρώντας την αυτονομία της ως το 2011, οπότε και απορροφήθηκε από την DryShips.
Ο κ. Κανδυλίδης αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Brown και στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακό στη Διαχείριση Θαλάσσιων Συστημάτων στο MIT. Ο ίδιος αρχίζει την καριέρα του στην ΟΜΙ Corporation, όπου είχε διευρυμένες αρμοδιότητες στην αγορά και πώληση, ναύλωση, FFA συναλλαγές, corporate finance και στρατηγικό σχεδιασμό.
Τα τελευταία χρόνια οι offshore γεωτρήσεις απορροφούν μεγάλο μέρος του χρόνου του κ. Κανδυλίδη, αν και ο ίδιος ασκεί έναν ευρύτερο ρόλο στην ομάδα. Το παραπάνω φάνηκε τον Ιανουάριο του 2015 καθώς διορίστηκε ως εκτελεστικός αντιπρόεδρος της DryShips.
Κατέχει μια παρόμοια θέση στην επιχείρηση δεξαμενοπλοίων του ομίλου, η οποία στις αρχές του 2015 φαινόταν να οδεύει προς μια αρχική δημόσια προσφορά ως tankships Investment Holdings, η οποία όμως δεν τελεσφόρησε και τώρα επεκτείνεται ως ιδιωτική εταιρεία.
Μιλένα Παππά Η Ελλάδα πρέπει να γίνει η «ναυτιλιακή πρωτεύουσα» του κόσμου
Όλα δείχνουν ότι η κυρία Μιλένα Παππά, η κόρη του ιδρυτή της Star Bulk κ. Πέτρου Παππά, μεταξύ των χαρακτηριστικών που έχει κληρονομήσει από τον πατέρα της είναι η όρεξη για σκληρή δουλειά και η αγάπη για τον ανταγωνισμό.
Ο Πέτρος Παππάς, ο ιδρυτής του Ocean Bulk Group και σήμερα διευθύνων σύμβουλος του Star Bulk Carriers, της μεγαλύτερης εταιρείας μεταφοράς ξηρού φορτίου και εισηγμένης στις χρηματαγορές των ΗΠΑ, διαγωνίστηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας το 1980 στη σκοποβολή. Για την ιστορία, στους ίδιους αγώνες ο πρόεδρος της Star Bulk κ. Σπύρος Καπράλος ήταν παίκτης υδατοσφαίρισης. H Μιλένα, 30 ετών, είναι λάτρης της ιππασίας, αποτελεί μέλος της Εθνικής Ομάδας των Γυναικών για πολλά χρόνια και αγωνίζεται σε εθνικά και διεθνή ιππικά events.
Έχοντας ουσιαστικά αποχωρήσει από τη ναυτιλία στα μέσα της δεκαετίας του 2000, η οικογένεια έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση της Star Bulk, αρχικά με μικρή δραστηριότητα, όμως τα τελευταία χρόνια έχει επανέλθει δυναμικά μέσω κοινοπραξιών με την Oaktree Capital και άλλων funds.
Οι δραστηριότητες του ομίλου περιλαμβάνουν την κατασκευή ενός στόλου εμπορευματοκιβωτίων και ενός στόλου δεξαμενόπλοιων. Και οι δύο στόλοι προορίζονται για εισαγωγή στις αμερικανικές χρηματαγορές σε κάποιο μεταγενέστερο στάδιο. Ένας τεράστιος στόλος από φορτηγά πλοία της Star Bulk έχει ήδη εισαχθεί στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.
Η κυρία Παππά, μέλος μιας από τις πλέον σκληρά εργαζόμενες ομάδες του κλάδου, λέει: «Ο πατέρας μου είναι ένας πολύ θετικός άνθρωπος. Του αρέσει να κάνει επιχειρήσεις με φίλους και ανθρώπους που εκτιμά. Ποτέ δεν είδε τη ναυτιλία ως εργασία και αυτή είναι η νοοτροπία που μετέδωσε και σε εμένα. Ως όμιλος, έχουμε μακροχρόνιες σχέσεις και συνεργασίες με πολλές εταιρείες εδώ και 30 και πλέον έτη. Η ναυτιλία είναι μια επιχείρηση που σχετίζεται με ανθρώπους, όπου μια χάρη που δίνεται είναι μια χάρη που επιστρέφεται, και δείχνοντας κατανόηση και συνεργασία μπορεί να πάει πολύ μακριά».
Από τότε που θυμάται τον εαυτό της, ο πατέρας της μιλούσε για την επιχείρηση και ζητούσε τη γνώμη της, «ακριβώς για να με παρακινήσει να σκεφτώ και να οξύνει την κριτική μου σκέψη».
Ωστόσο η κυρία Παππά δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σχέση με τη ναυτιλία ως τη στιγμή που πραγματοποίησε την πρώτη της πρακτική στη C Transport Maritime στο Μονακό, μετά την αποφοίτησή της από το Πανεπιστήμιο Cornell με ένα πτυχίο Bachelor of Arts. Η αρχική περίοδος των τριών εβδομάδων στο κρατίδιο παρατάθηκε για όλο το καλοκαίρι.
Εντάχθηκε επίσημα σε μία από τις οικογενειακές επιχειρήσεις το 2007, αποφοίτησε με πτυχίο Master of Science στον τομέα του Shipping, Trade & Finance από το Cass Business School του City University του Λονδίνου και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ομάδας από τότε.
Η κυρία Παππά υπηρέτησε ως διευθυντής της Star Bulk από το 2009 ως πέρυσι, όταν η συγχώνευση της εταιρείας με άλλες και η αντίστοιχη γιγάντωση του ομίλου αναδιοργάνωσαν το διοικητικό συμβούλιο.
Προς το παρόν έχει τον τίτλο του S&P & project manager, αλλά συμμετέχει επίσης σε όλες σχεδόν τις πτυχές της επιχείρησης, ιδίως στους τομείς χύδην ξηρού φορτίου και εμπορευματοκιβωτίων.
Ο νεότερος αδελφός της Αλέκος, 27 χρόνων σήμερα, δραστηριοποιείται περισσότερο στα δεξαμενόπλοια.
Τα τελευταία εννέα χρόνια, που περιλαμβάνουν τρομακτικές αυξομειώσεις στην αγορά, έχουν προσφέρει στην κυρία Παππά μια αξιοζήλευτη ναυτιλιακή εκπαίδευση. «Θεωρώ ευλογία που μπήκα στην εταιρεία όταν αυτή ήταν τόσο μικρή. Και αυτό για δύο λόγους: μου έδωσε το χρόνο να περάσω μέσα από όλα τα τμήματα και, δεύτερον, και πιο σημαντικό, έχω βιώσει το τι είναι να οικοδομούμε μια εταιρεία».
Η κυρία Παππά γνώρισε τη δημιουργία δύο ολοκαίνουργιων εταιρειών, τη ναυπήγηση πλοίων, τις συγχωνεύσεις, τις διεθνείς χρηματαγορές και διάφορες πτυχές των κεφαλαιαγορών, καθώς και την αναζήτηση για όλο και πιο αποδοτικά και οικολογικά σκάφη.
«Η είσοδος μιας εταιρείας στο χρηματιστήριο της προσφέρει μια εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης. Πρέπει ωστόσο να συνυπολογίσει κανείς ότι οι δημόσιες αγορές δεν καταλαβαίνουν πολύ καλά τη ναυτιλία, άλλωστε δεν έχουν σχεδιαστεί για να ακολουθούν τους ναυτιλιακούς κύκλους, οι οποίοι κρατούν για μεγάλα διαστήματα. (…) Οι εισηγμένες εταιρείες είναι πολύ πιο οργανωμένες και ρυθμιζόμενες από το απαιτητικό πλαίσιο του νόμου σε πολλές πτυχές των λειτουργιών τους», λέει προσθέτοντας: «Η ναυτιλία είναι μια "ερωτική υπόθεση", αλλά την ίδια στιγμή είναι τόσο καλή όσο και οι άνθρωποι που τη συνθέτουν. Έχοντας μια σταθερή ομάδα έμπειρων και έμπιστων ανθρώπων είναι κεντρικής σημασίας για τη νοοτροπία και την ύπαρξη της εταιρείας μας. Όταν περιβάλλεσαι από καινοτόμους και ευφυείς ανθρώπους, έχεις τεράστια πλεονεκτήματα σε μια επιχείρηση που είναι εξ ορισμού ριψοκίνδυνη και απρόβλεπτη».
Τι σκέφτεται όμως η ίδια για την Ελλάδα και το μέλλον των Ελλήνων στη ναυτιλία; «Οι Έλληνες είχαν πάντα μια ικανότητα για τη θάλασσα και τη ναυτιλία», λέει η κυρία Παππά προσθέτοντας: «Η Ελλάδα αποτελεί, κατά την άποψή μου, το ιδανικό μέρος για να είναι η ναυτιλιακή πρωτεύουσα του κόσμου, όσο το επιχειρηματικό περιβάλλον εξακολουθεί να είναι ευνοϊκό για τις συγκεκριμένες ανάγκες του κλάδου μας».
Οικογένεια Μαρτίνου
Όταν το «να τιμάς το λόγο σου» συνάντησε τα μαθηματικά!
Λίγες εταιρείες στον τομέα της ναυτιλίας έχουν την ευκαιρία να πειραματιστούν πραγματικά και να καινοτομήσουν. Αυτός ήταν ένα από τους λόγους, που ο Ιωάννης Μαρτίνος αποφάσισε να δημιουργήσει τη δική του ναυτιλιακή εταιρεία, τη Signal Maritime, το 2014. Για να το καταφέρει εγκατέλειψε το ρόλο του ως συνδιευθύνων σύμβουλος της Thenamaris, μιας από τις καλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες στην Ελλάδα, η οποία πλέον διευθύνεται αποκλειστικά από τον αδελφό του Νικόλα Μαρτίνο.
Η οικογένεια έχει ακολουθήσει αρκετές φορές τη στρατηγική της διάσπασης για να δημιουργήσει ζωτικό χώρο για τα καινούργια μέλη της οικογένειας ώστε να μπορέσουν και αυτά να κάνουν τα δικά τους επιχειρηματικά βήματα.
Η προηγούμενη γενιά της δεκαετίας του 1990 χώρισε τα περιουσιακά της στοιχεία, με τον Θανάση Μαρτίνο να σχηματίζει την Eastern Mediterranean Maritime και τον Ανδρέα Μαρτίνο να αναλαμβάνει τη Minerva Marine, αφήνοντας τον Κωνσταντίνο – πατέρα του Ιωάννη και Νικολάου – στο τιμόνι Thenamaris, της οικογενειακής μητρικής εταιρείας.
Η κίνηση έγινε με γνώμονα τη δημιουργία μιας εταιρείας «που να συνδυάζει τις καλύτερες πρακτικές διαχείρισης πλοίων και προηγμένα analytics».
Σύμφωνα με τον κ. Μαρτίνο, «ο κλάδος της ναυτιλίας περιλαμβάνει μια συλλογή από συναρπαστικές αγορές. Πρέπει να σκέφτεσαι τις επί μέρους αυτές αγορές ως ζωντανούς οργανισμούς και στη συνέχεια μέσω της κατανόησης βελτιώνεις τις εμπορικές σου ικανότητες. Με τα Advanced analytics μπορείς να βελτιώσεις την αποτελεσματικότητα της λειτουργίας μιας εταιρείας, αν και χρειάζεται σκληρή δουλειά για να το επιτύχεις».
O κ. Μαρτίνος λέει ότι η επιτυχής εφαρμογή πολλών από τις λεπτομέρειες μπορεί να αποφέρει βελτιώσεις επιδόσεων στους τομείς της λειτουργίας των εξόδων, διαχείρισης ενέργειας και στα έσοδα ναύλωσης. Στο παραπάνω παράδειγμα ο ίδιος εκτιμά ότι μπορεί να υπάρχει μεικτός στόλος δεξαμενοπλοίων που δραστηριοποιούνται στη spot αγορά και ότι μπορεί να επωφεληθεί περίπου 1 εκατ. δολάρια ανά πλοίο κατ’ έτος.
«Το ποσό αυτό δεν αλλάζει κατ’ ανάγκην την πορεία της ναυτιλιακής εταιρείας βραχυπρόθεσμα», λέει προσθέτοντας: «Ωστόσο μπορεί να προσθέσει αξία στην εταιρεία σε μακροπρόθεσμη βάση».
Ο κ. Μαρτίνος, ο οποίος είναι κάτοχος πτυχίων μηχανικών και αεροδιαστημικής μηχανικής από το Tufts και το MIT, λέει αφοπλιστικά: «Δεν είναι επιστήμη πυραύλων. Δεν νομίζω ότι πρόκειται να αλλάξει τη ναυτιλία σύντομα. Αλλά είναι ένας ακόμη τρόπος για τη βελτίωση των εσόδων της και τη μείωση των εξόδων της».
Τα Advanced analytics δεν θα επισκιάσει τις παραδοσιακές επιχειρηματικές πρακτικές, όπως αυτή του να ταξιδεύεις για να συναντήσεις τους ναυλωτές, ή τη βελτίωση της πρόσβασης στη μεταφορά φορτίων μέσω των σχέσεων. Τα Advanced analytics όμως μπορούν «να προσθέσουν κάτι στην όλη κατάσταση», υποστηρίζει ο κ. Μαρτίνος.
Ο ίδιος πιστεύει επίσης ότι όλες οι πτυχές της κουλτούρας που κληρονόμησε σε μια καλά εδραιωμένη εφοπλιστική οικογένεια εξακολουθούν να ισχύουν. «Ξεχωριστή σημασία για εμάς είναι η αρχή του να τιμάς το λόγο σου».
Το δεύτερο τρίμηνο του 2015 η διαχείριση του στόλου της Signal περιλαμβάνει οκτώ πλοία, εκ των οποίων τα επτά δεξαμενόπλοια, συμπεριλαμβανομένων μισθωμένων και ο κ. Μαρτίνος αναμένει πιο ελκυστικές τιμές για τις πιθανές εξαγορές.
Η διαχείριση του στόλου σε τεχνικό επίπεδο πραγματοποιείται από τη Thenamaris. Ο κ. Μαρτίνος έχει διατηρήσει το μερίδιό του στην οικογενειακή επιχείρηση και, παρά την ανεξαρτησία του σήματος, ο ίδιος λέει ότι υπάρχει «ένα κοινό όραμα και κάποια συνεργασία» μεταξύ των δύο.
Το πλεονέκτημα που έχει μια καθιερωμένη εταιρεία παγκόσμιας κλάσης που κάνει την τεχνική διαχείριση είναι ότι «έχει ληφθεί μέριμνα για πολλές δύσκολες καταστάσεις ώστε να είμαστε ελεύθεροι να επικεντρωθούμε στην εμπορική πλευρά και στην ανάπτυξη νέων εργαλείων που αφορούν την αγορά», λέει προσθέτοντας: «Είναι μια ευκαιρία να διερευνήσει κάποιες πιο εξωτικές ιδέες χωρίς να αναλάβει σημαντικό ρίσκο. Τα μαθηματικά έχουν παρεισφρήσει σε όλους τους άλλους κλάδους, σε κάποιο βαθμό. Διερευνούμε τι είδους επιπτώσεις μπορεί να έχουν στη βιομηχανία μας».
Αντώνης και Φίλιππος Λαιμός
Με ρίζες στις Οινούσσες από το 1848
Οι αδελφοί διατηρούν τα κεκτημένα, έχοντας στραμμένο το βλέμμα τους τόσο στις παραδόσεις της οικογενειακής αυτοκρατορίας, που έχτισαν γενιές και γενιές όσο και στις προκλήσεις του μέλλοντος. Ο Αντώνης και Φίλιππος Λαιμός αντιπροσωπεύουν την έκτη γενιά και είναι υπεύθυνοι για μια οικογενειακή ναυτιλιακή επιχείρηση που χρονολογείται από το 1848, προερχόμενη από το μικρό αιγαιοπελαγίτικο νησί των Οινουσσών.
Από τη συζήτηση με τους αδελφούς έχει κανείς μια ισχυρή αίσθηση της συνέχειας στην επιχείρηση, αφού οι ίδιοι είναι οι τωρινοί σημαιοφόροι αυτής της κληρονομιάς. Αυτό βεβαίως δεν τους εμπόδισε να βάλουν τη δική τους σφραγίδα σε ένα νέο κεφάλαιο που γράφουν στην ιστορία του ομίλου.
Σε όλη την προηγούμενη πορεία της οικογένειας εταιρίες όπως η Enesel και η London Αgents N. S. Lemos & Co ή εταιρείες του προκατόχου τους οδηγήθηκαν από πρώην καπετάνιους.
Αντίθετα, οι ίδιοι σημείωσαν μια προσεκτική στροφή. Ο μεγαλύτερος αδελφός Αντώνης είναι δικηγόρος, ενώ ο Φίλιππος είναι πτυχιούχος στη φιλοσοφία, την πολιτική και την οικονομία με την εμπειρία στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και της διαχείρισης των επενδύσεων. Και οι δύο είναι απόφοιτοι της Οξφόρδης.
Ο πατέρας τους, καπετάν Νικόλας Σ. Λαιμός, τους παρέδωσε τα κλειδιά της επιχείρησης σε νεαρή ηλικία και τώρα έχουν στα χέρια τους τη λειτουργία της εταιρείας και είναι υπεύθυνοι για τα πιο πρόσφατα επιτεύγματα της ομάδας. Η ναυτιλία είναι μια δέσμευση, αλλά υπάρχει παράλληλα με άλλες επιχειρήσεις που έχουν ιδρυθεί και αναπτυχθεί προσεκτικά από τους αδελφούς Λαιμού, το commodity trading, οι χρηματοοικονομικές επενδύσεις και το real estate.
Οι βασικές αρχές που υποστηρίζουν στην οικογένεια ώστε να επιβιώνουν μέσα στη ναυτιλία από γενιά σε γενιά περιλαμβάνουν τον αρχή «ποτέ να μην είσαι άπληστος»… Επίσης είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχει κανείς βαθιά επίγνωση της περίεργης φύσης του κλάδου. Τέλος ότι η «βιομηχανία» κινείται με μια βαθιά κυκλικότητα και όχι με συνεχή ανοδική πορεία. Όλα αυτά βεβαίως δεν σημαίνουν ότι οι ίδιοι έχουν κλειστεί σε μια χρονοκάψουλα.
«Πιστεύουμε ότι αυτοί οι παράγοντες ισχύουν σήμερα όπως ήταν όταν ο πατέρας μας ήταν νέος. Έχουμε επίσης μια έντονη επίγνωση της ιστορίας» λένε οι αδελφοί προσθέτοντας: «Από το 1848 ως οικογένεια έχουμε παραμείνει στη βιομηχανία και, μαθαίνοντας πώς προηγήθηκε η οικογένειά μας μέσω όλων αυτών των δύσκολων περιόδων, είμαστε από τη φύση μας προσεκτικοί. Πρώτα απ’ όλα αναγνωρίζουμε το ρόλο μας ως φορέων παροχής υπηρεσιών στην αγορά και αισθανόμαστε μια ευθύνη απέναντι σε όλους εκείνους με τους οποίους συνεργαζόμαστε».
Οι ίδιοι θεωρούν ότι στη σημερινή εποχή είναι πιο δύσκολο από ποτέ να «αποσυνδεθεί κανείς από τους αριθμούς, γεγονός που θα τον έκανε να πέσει στην παγίδα της ύβρεως». Εξαιτίας αυτού η επιχειρηματική τους προσέγγιση τους επιβάλλει να δίνουν μεγάλη σημασία στη σχολαστική έρευνα, στην ανάλυση και στη μείωση των κινδύνων καθώς επίσης και στις στρατηγικές εξόδου και – το σημαντικότερο – στην αναγνώριση και στην πρόσληψη προσωπικού υψηλής ποιότητας.
Η οικογένεια Λαιμού στο παρελθόν δεν ήταν αντίθετη να ναυλώνει τα πλοία της για μεγάλες χρονικές περιόδους. Ακολουθούν ωστόσο μια τακτική που προτιμούν πολλοί Έλληνας εφοπλιστές: Η μείωση του κινδύνου διασφαλίζεται μέσω ενός ισχυρού ισολογισμού, έτσι ώστε να είναι σε θέση να απορροφήσει ακόμη και τις χειρότερες κρίσεις της αγοράς και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που προκύπτουν από αυτές τις κρίσεις. Ο Αντώνης και ο Φίλιππος, πιστοί σε αυτή τη συνταγή, προσπαθούν όσο το δυνατόν περισσότερο να αποφύγουν τις κερδοσκοπικές συναλλαγές και να επικεντρωθούν στο μέγιστο βαθμό στις χρονοναυλώσεις.
«Δεν βλέπουμε σήμερα τους εαυτούς μας ως asset players, αντιθέτως βλέπουμε τους εαυτούς μας ως φορείς παροχής υπηρεσιών» λέει o Φίλιππος Λαιμός. Η εταιρεία επιδιώκει να αναπτύξει στρατηγικές συνεργασίες με τους ναυλωτές και άλλους πελάτες με τους οποίους πιστεύει ότι θα υπάρξουν μακροπρόθεσμα οφέλη.
Με την υπογραφή συμφωνιών η οικογένεια έκανε δυναμική είσοδο στο χώρο των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων το 2011 και το 2012, μέσω της κατασκευής τεσσάρων σκαφών 9.800 TEU για μακροχρόνια χρονοναύλωση στη Hamburg Süd και μια σειρά από 10 σκάφη χωρητικότητας 14.328 TEU για μακροπρόθεσμη απασχόληση στην Evergreeen. Οι αδελφοί Λαιμού θα ήθελαν να επεκτείνουν την παρουσία τους στον τομέα των εμπορευματοκιβωτίων με παρόμοιες συμφωνίες, ακόμη και αν οι αποδόσεις που προσφέρονται από αυτές τις πρώτες προσφορές δεν μπορούν πάντα να επαναληφθούν.
H εταιρεία διαχειρίζεται επίσης δύο πολύ μεγάλα πλοία μεταφοράς αργού (VLCCs) και δύο aframaxes. Επικαλούμενη τα υψηλά εμπόδια εισόδου στον κλάδο των δεξαμενοπλοίων και τη δυσκολία της επανεισόδου, δηλώνουν αποφασισμένοι στο παραμείνουν στα δεξαμενόπλοια.
Στην ιδανική περίπτωση, οι ναυτιλιακές επενδύσεις θα επεκταθούν σε τουλάχιστον τρεις εντελώς διαφορετικούς τομείς, γεγονός το οποίο μπορεί να συνεπάγεται ένα ενδιαφέρον για την επιστροφή στην αγορά ξηρού φορτίου.
Ο Αντώνης και ο Φίλιππος, εκτός από αδέλφια, είναι και οι καλύτεροι φίλοι και αυτό το πνεύμα προσπαθούν να μεταδώσουν σε όλη την ομάδα. «Σε τελική ανάλυση, είμαστε οι διευθυντές, και όλο αυτό που κάνουμε το θεωρούμε ως μια ομαδική προσπάθεια». Και τα αδέλφια μετράνε την αθροιστική επίδραση αυτών των πέντε προηγούμενων γενεών ως μέρος της ομάδας.
«Ο σημαντικότερος στόχος μας είναι να διατηρήσουμε τη φήμη μας για μία ακόμη γενιά. Φιλοδοξούμε να περάσουμε την επιχείρηση και τη φήμη που ο πατέρας μας δημιούργησε άθικτη στην επόμενη γενιά», λένε προσθέτοντας: «Συμμετέχουμε σε ένα μαραθώνιο, όχι σε ένα σπριντ». πηγη
0 comments:
Πείτε μας την γνώμη σας
Έχετε κάτι να μας'προτείνετε ... !