ελληνική διπλωματία προς στιγμή να αιφνιδιάστηκε από την συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης αλλά στη συνέχεια υπήρξε ένας αγώνας δρόμου από την ελληνική διπλωματία και τον επικεφαλής της.
Aπό τον Βασίλη Μπόνιο
Στο μεταξύ στις 2 Ιανουαρίου θα υπογραφεί στην Αθήνα, Διακρατική Συμφωνία από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου και τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, για τον ενεργειακό αγωγό EastMed. Η Συμφωνία θα ολοκληρωθεί και με την υπογραφή της από την Ιταλία.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, σε συνέντευξη που παραχώρησε σήμερα το πρωί (Open) επεσήμανε ότι είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι χώρες της περιοχής, σε σύντομο χρονικό διάστημα, δείχνουν αντανακλαστικά στην προκλητικότητα, που έρχεται από την Τουρκία.
Έτσι έναν νέο κρίσιμο διπλωματικό γύρο επαφών ξεκίνησε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας συναντώντας αξιωματούχους της Λιβύης, της Αιγύπτου και της Κύπρου. Στο επίκεντρο των κρίσιμων συζητήσεων βρέθηκε το ανυπόστατο μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και κυβέρνησης της Τρίπολης για τις θαλάσσιες ζώνες.
Αρχικά, ο Έλληνας ΥΠΕΞ, υπό άκρα μυστικότητα, κατέφθασε στη Βεγγάζη όπου ήρθε σε επαφή με υψηλά ιστάμενους αξιωματούχους της κυβέρνησης της ανατολικής Λιβύης, του αντιπάλου της κυβέρνησης Σάρατζ με έδρα την Τρίπολη.
Εκεί ο κ. Δένδιας συνομίλησε με τον Λίβυο στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ. Στη συνάντηση μετείχε και ο Ειδικός Απεσταλμένος του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών για τη Λιβύη, Πρέσβης Χ. Λάζαρης.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στη συνέχεια της επίσκεψης του Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Aguilah Saleh Eissa, στην Αθήνα στις 12 τρέχ., καθώς και επακόλουθης σχετικής επικοινωνίας του Υπουργού Εξωτερικών με τον τελευταίο.
Η συζήτηση εστιάσθηκε στην κατάσταση στη Λιβύη και στις προοπτικές επίλυσης της κρίσης.
Ο κ. Δένδιας εξέθεσε το θέμα των δύο ανυπόστατων συμφωνιών που υπεγράφησαν μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης, αναλύοντας τις ελληνικές θέσεις και αναδεικνύοντας το γεγονός ότι το περιεχόμενο των εν λόγω κειμένων είναι απολύτως αντίθετο στο Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Ο Ν. Δένδιας, κατά την επισκεψή του στη Βεγγάζη, συναντήθηκε και με τον Λίβυο πρωθυπουργό, Αλ Θάνι, της κυβέρνησης της ανατολικής Λιβύης υπό τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ.
Όπως μετέδωσε η αραβόφωνη σελίδα almasrad.co, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, στο πλαίσιο της σημερινής αιφνίδιας επίσκεψής του στη Βεγγάζη, συναντήθηκε με τον Αμπντουλάχ αλ Θάνι, αλλά και με άλλους αξιωματούχους της κυβέρνησης που μάχεται τον Σάρατζ και ελέγχει το μεγαλύτερο τμήμα της βορειοαφρικανικής χώρας.
“Γνωρίζουμε πολύ καλά την τουρκική υποστήριξη για τις πολιτοφυλακές στην Τρίπολη με όπλα. Ο Σάρατζ δεν έχει το δικαίωμα να υπογράψει τέτοιες συμφωνίες. Η ασφάλεια και η στρατιωτική πτυχή της συμφωνίας μας απασχολούν, διότι απειλούν τη Λιβύη, την ενότητα της και όλη την περιοχή”, τόνισε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
Από την πλευρά του ο Λίβυος πρωθυπουργός τόνισε: “Καλούμε την Ελλάδα να συνεργαστεί μαζί μας σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της ανασυγκρότησης. Δεν θα επιτρέψουμε να αποκαταστήσουν την οθωμανική κατοχή στη Λιβύη και θα τους αντιμετωπίσουμε. Έχουμε τη δυνατότητα να το κάνουμε αυτό”.
Στη συνέχεια, ο ΥΠΕΞ έφτασε στο Κάιρο, όπου συναντήθηκε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Σάμεχ Σούκρι.
“Είχα σήμερα τη χαρά να επισκεφθώ τη Βεγγάζη και να συναντηθώ με τον Στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, τον αρχηγό του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA), με τον οποίο είχαμε μια συζήτηση για τα ευρύτερα θέματα, αλλά και για τα θέματα των δύο memoranda που υπέγραψε η κυβέρνηση της Τρίπολης με την Τουρκία”, τόνισε στο μήνυμά του ο κ. Δένδιας.
“Με ιδιαίτερη χαρά άκουσα τις θέσεις του, οι οποίες συμπίπτουν στο ζήτημα αυτό με τις δικές μας, δηλαδή την απόλυτη ακυρότητα των συγκεκριμένων μνημονίων και το πόσο επιβλαβή είναι και για τον λαό και την κοινωνία της Λιβύης, και βεβαίως, για τη σταθερότητα στην περιοχή”, συνέχισε ο ΥΠΕΞ.
“Αμέσως μετά, ήρθα εδώ, στο Κάιρο, όπου είδα τον φίλο μου, τον Υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου, τον κ. Σαμέ Σούκρι, με τον οποίο συζητήσαμε αφενός μεν τα αποτελέσματα της πρωινής μου επίσκεψης στη Λιβύη, αλλά και γενικά τον ενημέρωσα και για τις επαφές μου στον Κόλπο την προηγούμενη εβδομάδα, με τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και μετά, με την Ιορδανία. Θα ήθελα επίσης να σας πω ότι κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στη Λιβύη, υπήρξε επικοινωνία με τον Πρόεδρο του λιβυκού Κοινοβουλίου, τον κ. Aguilah Saleh Eissa, ο οποίος μας είχε επισκεφθεί πρόσφατα στην Αθήνα”, σημείωσε ο ΥΠΕΞ.
Ο Ν. Δένδιας συναντήθηκε και με τον Κύπριο Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, στη Λάρνακα.
Συνέντευξη Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, στην εφημερίδα «Real News» και τους δημοσιογράφους Γ. Σιαδήμα και Π. Γαλατσιάτο
Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι η Τουρκία επιτάχυνε την υπογραφή του μνημονίου με τη Λιβύη επειδή φοβάται μια πιθανή κατάρρευση της κυβέρνησης Σαράτζ. Μπορεί αυτός ο φόβος να οδηγήσει τον Ερντογάν και σε επιτάχυνση ενεργειών που έχει προαναγγείλει, όπως η αποστολή ερευνητικού σκάφους νοτίως της Κρήτης μέσα στο Ιανουάριο; Και ποια θα είναι η ελληνική αντίδραση σε αυτήν την περίπτωση;
Η ανησυχία της Τουρκίας να προλάβει καταστάσεις που κρίνει ότι πιθανόν να μην τη συμφέρουν είναι προφανής, γεγονός που καταδεικνύουν και οι πρόσφατες βεβιασμένες κινήσεις της. Σε κάθε περίπτωση, εμείς, με σοβαρότητα και ψυχραιμία, είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε κάθε ενδεχόμενο και κάθε πιθανή της κίνηση. Η Ελλάδα δεν θα διστάσει να προασπίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και τα συμφέροντά της με όποιον τρόπο χρειαστεί, στο πλαίσιο, πάντα, των συνταγματικών μας επιταγών και του Διεθνούς Δικαίου.
Θεωρείτε ότι υπάρχει κίνδυνος θερμού επεισοδίου, αν η Τουρκία αποφασίσει να τραβήξει το θέμα στα άκρα; Και σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θα έχουμε συμμάχους ή θα είμαστε μόνοι μας;
Η χώρα μας είναι πάντα έτοιμη να υπερασπιστεί την εθνική της κυριαρχία και τα συμφέροντά της. Ωστόσο, δεν πιστεύω ότι η Τουρκία θα ενεργήσει τόσο απερίσκεπτα προκαλώντας θερμό επεισόδιο, γιατί από ένα τέτοιο ενδεχόμενο μόνο εκείνη έχει να χάσει. Το αξιόμαχο και η ετοιμότητα των ενόπλων μας δυνάμεων, άλλωστε, εξασφαλίζουν την αποτροπή οιασδήποτε επιβουλής. Όμως, αν και μπορούμε και μόνοι, δεν είμαστε μόνοι. Οι σύμμαχοι και οι φίλοι μας, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και εκτός αυτής, θα είναι στο πλευρό μας γιατί έχουμε το δίκιο με το μέρος μας και, όπως φάνηκε και από τη διπλωματική μας εκστρατεία που βρίσκεται σε εξέλιξη, η Τουρκία είναι πιο απομονωμένη από ποτέ.
Η Ελλάδα φαίνεται να έχει στη διάθεσή της αποδεικτικό υλικό για παραβίαση του εμπάργκο πώλησης όπλων στη Λιβύη από την Τουρκία. Τι θα το κάνετε; Θα καταγγείλετε την Τουρκία στον ΟΗΕ;
Ο ίδιος ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών επιβεβαίωσε, σε σχετική έκθεση που δημοσιεύθηκε προ ημερών, την παραβίαση από την Τουρκία του καθεστώτος κυρώσεων έναντι της Λιβύης που είχε επιβληθεί με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Για άλλη μία φορά αποδεικνύεται η παραβατικότητα της Τουρκίας έναντι του Διεθνούς Δικαίου και των αποφάσεων της διεθνούς κοινότητας, καθώς και η αδιαφορία της για τη σταθερότητα της περιοχής, στο όνομα της εξυπηρέτησης των κακώς νοουμένων «εθνικών συμφερόντων» της. Δεν δείχνει να κατανοεί ότι, εν τέλει, μόνο ζημιά προκαλεί στον εαυτό της.
Συναντηθήκατε με τον ΓΓ του ΟΗΕ. Θεωρείτε πιθανό να ανταποκριθεί στο αίτημά σας και να μην δημοσιεύσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο στο τμήμα θαλασσίων υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας;
Κατά την πρόσφατή μας συνάντηση στη Γενεύη ο κ. Γκουτέρες άκουσε με προσοχή τις θέσεις μας και μου γνώρισε ότι θα παραπέμψει το θέμα στις νομικές Υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να έχει και τη δική τους, αρμόδια αντίληψη επί του θέματος.
Πολλοί θεωρούν ότι είναι καιρός η Ελλάδα να αλλάξει την προσεκτική στάση της και να προχωρήσει στην κατάθεση συντεταγμένων των θαλασσίων ζωνών της στον ΟΗΕ. Το εξετάζετε ως ενδεχόμενο;
Η χώρα μας έχει, ήδη από το 2011, προβεί σε ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις με γειτονικές μας χώρες προκειμένου να οριοθετήσουμε τις θαλάσσιές μας ζώνες, με συναίνεση και με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Ελλάδα, ως παράγοντας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου θα επιδιώξει την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με τα γειτονικά μας κράτη και, φυσικά, δεν θα απεμπολήσει ποτέ τα νόμιμα, εδραιωμένα στο Διεθνές Δίκαιο, δικαιώματά της.
Συζητάτε το ενδεχόμενο μερικής οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μας με την Αίγυπτο μέχρι την Κρήτη, μια κίνηση που θα ακύρωνε εντελώς το ούτως ή άλλως ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο;
Είμαστε εδώ και καιρό σε συζητήσεις με την Αίγυπτο προκειμένου να οριοθετήσουμε τις μεταξύ μας θαλάσσιες ζώνες. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στο Κάιρο συμφωνήσαμε με τον Αιγύπτιο ομόλογό μου, κ. Σούκρι, να επιταχύνουμε τις συνομιλίες προκειμένου να καταλήξουμε, σύντομα, σε μία αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία για το θέμα. Στις προσπάθειές αυτές έκανε ειδική μνεία πρόσφατα και ο Πρόεδρος της Αιγύπτου. Ευελπιστούμε ότι θα έχουμε σύντομα ένα θετικό αποτέλεσμα.
Προχωρούν οι διεργασίες για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με την Ιταλία. Σε αυτήν την περίπτωση εξετάζετε και το ενδεχόμενο επέκτασης των χωρικών μας υδάτων στο Ιόνιο στα 12 μίλια η θα γίνει οριοθέτηση με βάση τα 6;
Βρισκόμαστε πράγματι σε μια παραγωγική διαδικασία συζητήσεων με την Ιταλία. Ήδη, έχει αποφασιστεί συνάντηση μεταξύ κλιμακίων των Υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδας και Ιταλίας τις επόμενες ημέρες τα οποία θα εργαστούν προς την κατεύθυνση οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Ιταλία. Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι συνομιλίες μας πριν πούμε οτιδήποτε άλλο. Σαφής επιδίωξή μας πάντως είναι να προχωρήσουμε σε οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με τις γειτονικές μας χώρες το συντομότερο δυνατό.
Πρώην υπουργοί εξωτερικών όπως ο Ευάγγελος Βενιζέλος και η Ντόρα Μπακογιάννη θέτουν θέμα προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Το εξετάζετε; Θεωρείτε τη συγκυρία πρόσφορη; Και ακόμα και αν το δεχτεί η Τουρκία δεν θα έχει κάτι τέτοιο μεγάλο πολιτικό κόστος;
Έχω δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι δεν καθορίζει την πολιτική μας το πολιτικό κόστος, αλλά η προάσπιση των εθνικών μας συμφερόντων και δικαιωμάτων. Σε αυτή τη βάση κινούμαστε και, φυσικά, εξετάζουμε όλες τις διαθέσιμες επιλογές μας. Θα ήθελα στο σημείο αυτό να σημειώσω πάντως ότι η Ελλάδα δεν φοβάται τη διεθνή δικαιοδοτική κρίση και το έχει αποδείξει.
Ο πλέον ένθερμος υποστηρικτής των ελληνικών θέσεων το τελευταίο διάστημα φαίνεται να είναι η Γαλλία. Περιμένετε και γαλλικές υποστηρικτικές ενέργειες στην περιοχή μας;
Ο Πρόεδρος Μακρόν έχει πράγματι καταδικάσει επανειλημμένα και με σαφήνεια τις τουρκικές παράνομες δραστηριότητες τόσο στην κυπριακή ΑΟΖ, όσο και τα πρόσφατα ανυπόστατα μνημόνια Άγκυρας-Τρίπολης. Και είναι αυτή ακριβώς η κοινή μας αντίληψη με τη Γαλλία για τις περιφερειακές εξελίξεις που θα επιτρέψει τη συνέχιση της συνεργασίας μας σε πολλά επίπεδα στο εγγύς μέλλον. Δεν θα πρέπει, ωστόσο, να ξεχνάμε ότι την ίδια θέση – και μάλιστα με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο – έχει εκφράσει η ΕΕ στο σύνολό της και στο ανώτατο επίπεδο, προχωρώντας μάλιστα για πρώτη φορά στην πρόβλεψη συγκεκριμένων κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας. Η καταδίκη των τουρκικών ενεργειών είναι ομόθυμη και ανεπιφύλακτη από όλους τους συμμάχους και εταίρους μας και αυτό είναι το πιο ισχυρό διπλωματικό μας όπλο. H ΕΕ δεν είναι απλώς ένας οικονομικός συνεταιρισμός, όπως συχνά υποστηρίζουν οι πολέμιοι της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αλλά μια ένωση κρατών που πιστεύουν σε ένα συγκεκριμένο μοντέλο δημοκρατίας, κοινωνικής συνοχής, αλλά και ειρηνικής συνύπαρξης με τα γειτονικά κράτη.
Με τον Γενικό Γραμματέα συζητήσατε και για το Κυπριακό. Θεωρείτε πιθανό το ενδεχόμενο να προχωρήσει η Διαδικασία; Η Ελλάδα θα συμμετείχε σε μια άτυπη πενταμερή;
Στη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη συζητήσαμε, μεταξύ άλλων, και για το Κυπριακό. Εξέφρασα την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να συμβάλλει με όποιον τρόπο μπορεί στην προσπάθεια του ΓΓ για την επίλυση του ζητήματος. Στρατηγική επιδίωξη της Ελλάδας είναι η επίλυση του Κυπριακού και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε. Ωστόσο, παρά το θετικό βήμα που έγινε στο Βερολίνο για την επανέναρξη των συνομιλιών, η πολιτική των κανονιοφόρων που εφαρμόζει η Τουρκία δεν βοηθάει στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος για τη σύγκληση μιας άτυπης πενταμερούς.
Τι περιμένει η χώρα μας από την συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ντόναλντ Τράμπ στον Λευκό Οίκο στις 7 Ιανουαρίου;
Η συνάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αμερικανό Πρόεδρο αναμένεται να επιβεβαιώσει και να ενισχύσει ακόμα περισσότερο τη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών. Ελλάδα και ΗΠΑ έχουμε τον ίδιο στρατηγικό στόχο που είναι ασφάλεια και η σταθερότητα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από τη στάση των ΗΠΑ έναντι των προκλητικών ενεργειών τη Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του μνημονίου για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών που υπέγραψε η Τουρκία με την Τρίπολη. Επιπλέον, αμφότερες πλευρές επιθυμούμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας, έχοντας ως οδικό χάρτη τον Στρατηγικό Διάλογο, στον οποίο έχουν εισέλθει οι χώρες μας από τον Δεκέμβριο του 2018. Προσδοκία μας, λοιπόν, είναι η περαιτέρω πρόοδος στους τομείς που περιλαμβάνονται στις θεματικές του Στρατηγικού Διαλόγου. Από εκεί και πέρα, θεωρώ δεδομένο ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συζητήσει εκ νέου με τον Πρόεδρο Τραμπ για τις περιφερειακές προκλήσεις και τον ρόλο της χώρας μας στην προώθηση της ασφάλειας και της σταθερότητας σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο.
0 comments:
Πείτε μας την γνώμη σας
Έχετε κάτι να μας'προτείνετε ... !